Dr Nuruddin ‘Itr

Kelahiran

Syeikh Dr Nuruddin ‘Itr dilahirkan di Halab, Syria pada tahun 28 April 1937 dalam keluarga yang kuat berpegang dengan agama. Bapanya selalu membawa beliau menghadiri pengajian para ulama.

Pengajian

Beliau menyelesaikan pengajian peringkat menegah di Halab pada tahun 1954M, kemudian beliau menyambung pengajian di Universiti al-Azhar. Beliau kemudiannya menjadi guru Pendidikan Islam di Halab pada tahun 1958M. Seterusnya, beliau menyambung pengajian di peringkat kedoktoran (PhD) di Kuliah Usuluddin, pengkhususan dalam bidang tafsir dan hadith di Universiti al-Azhar pada tahun 1964M.

Guru-Guru

Antara guru-guru beliau ialah Syeikh Muhammad Raghib al-Thabbakh, Syeikh Muhammad Najib Sirajuddin, Syeikh Abdullah Sirajuddin, Syeikh Abdul Wahab Abdul Lathif, Syeikh Muhammad Muhammad al-Samahi, Syeikh Muhammad Abu Syahbah dan Syeikh Muhammad Muhyiddin Abdul Hamid. Manakala guru ijazah beliau pula ialah Syeikh Muhammad Yasin al-Fadani, Syeikh Muhammad ‘Alawi al-Maliki, Syeikh Habiburrahman al-A’zhami, Syeikh Muhammad al-Makki al-Kattani dan lain-lain.

Pekerjaan

Beliau pernah bertugas sebagai ketua bahagian Ulum al-Quran dan as-Sunnah di Kuliah Syariah di Universiti Damsyik dan Professor  bidang Hadith dan Ulum Hadith di beberapa buah universiti yang lain.

Hasil Karya

Beliau juga telah menulis lebih daripada 50 buah buku dan banyak buku beliau dijadikan sebagai silibus pengajian di beberapa buah universiti, antaranya:

1 - Manhaj Al-Naqd Fi 'Ulum Al-Hadith.

2 - I'lam al-Anam Syarah Bulugh al-Maram Min Ahadith al-Ahkam.

3 - Lamahat Mujazah Fi Usul 'Ilal al-Hadith.

4 - Usul al-Jarh Wa al-Ta'dil Wa 'Ilm al-Rijal.

5 - Manahij al-Muhaddithin al-'Ammah Fi al-Riwayah Wa al-Tasnif.

6 - Al-Imam al-Termizi Wa al-Muwazanah Baina Jami'ihi Wa Baina al-Sahihain (Tesis PhD beliau).

7 - Dirasat Tathbiqiyyah Fi al-Hadith al-Nabawi.

8 - Al-Hajj Wa al-Umrah Fi al-Fiqh al-Islami.

9 - Muhadharat Fi Tafsir al-Quran al-Karim.

10 - Ulum al-Quran al-Karim.

11 - Al-Quran al-Karim Wa al-Dirasat al-Adabiyyah.

12 - Al-Mu'amalat al-Masrafiyyah wa al-Ribawiyyah wa 'Ilajuha fi al-Islam.

13 - Abghd al-Halal.

14 - Hadyu al-Nabi Muhammad fi al-Solawat al-Khassah.

15 - Maza 'an al-Mar'ah.

16 - Fikr al-Muslim Wa Tahdiyat al-Alf al-Thalithah.

Hasil Tahqiq

Beliau juga ada menyemak dan menyunting beberapa buah kitab, antaranya:

1 – Muqaddimah Ibnu al-Solah.

2 – Nuzhah Al-Nazar Fi Taudih Nukhbah Al-Fikar karangan al-Hafiz Ibnu Hajar al-Asqalani.

2 – Al-Rihlah Fi Thalab al-Hadith karangan al-Khatib al-Baghdadi.

3 – Syarah 'Ilal Al-Termizi karangan Ibnu Rejab al-Hanbali.

4 –  Al-Mughni Fi al-Dhu’afa’ karangan al-Hafiz al-Zahabi.

5 – Irsyad Thulab al-Haqaiq Fi Ma'rifah Sunan Khair al-Khalaiq karangan Imam al-Nawawi.

Meninggal Dunia

Beliau meninggal dunia pada 23 September 2020 ketika berusia 83 tahun. Semoga Allah merahmati beliau atas jasa beliau terhadap ilmu, khususnya ilmu hadis. Amin.

Ilmu Mustholah Hadith siri 2

Ringkasan Sejarah Munculnya Ilmu Mustholah Hadith dan Perkembangannya

Sesiapa yang melakukan kajian secara mendalam akan mendapati bahawa dasar-dasar dan asas-asas penting bagi ilmu riwayat dan penyampaian berita dijumpai dalam al-Quran dan as-Sunnah. Dalam al-Quran dijumpai firman Allah S.W.T :

“Hai orang-orang yang beriman, jika datang kepada kamu orang fasik yang membawa berita, maka periksalah dengan teliti.” (Surah al-Hujarat ayat 6)

Sedangkan dalam as-Sunnah, Rasulullah S.A.W bersabda :

“Semoga Allah mencerahkan wajah seseorang yang mendengar dari kami suatu berita, lalu ia sampaikan berita itu sebagaimana yang ia telah dengar. Dan mungkin orang yang menerima berita itu lebih faham daripada orang yang mendengarnya.” (Hadith riwayat at-Termizi)

Dalam riwayat yang lain dikatakan :

“Dan mungkin orang yang membawa berita itu lebih faham daripada orang yang menerima berita itu. Dan mungkin pula orang yang membawa berita itu kurang memahami sebagaimana orang yang menerima berita itu.” (Hadith riwayat Ahmad, Abu Daud, at-Termizi dan Ibnu Majah)

Pada ayat al-Quran dan hadith tersebut terdapat prinsip yang tegas dalam mengambil suatu berita dan cara penerimaannya iaitu dengan cara menyelidiki, mencermatinya dan mendalaminya sebelum menyampaikan kepada orang lain.

Dalam melaksanakan perintah Allah S.W.T dan Rasulullah S.A.W tersebut, para sahabat telah menetapkan ketetapan-ketetapan tertentu dalam menyampaikan  dan menerima berita, terutamanya jika mereka meragukan kejujuran pembawa berita tersebut. Berdasarkan hal tersebut, nampaklah kepentingan isnad dalam menerima atau menolak sesuatu berita. Di dalam pendahuuluan kita Sahih Muslim, dipetik kata-kata Ibnu Sirin :

“Pada awalnya mereka(para sahabat) tidak pernah menanyakan tentang isnad, namun setelah terjadinya peristiwa fitnah, maka mereka berkata : “Sebutkan kepada kami orang-orang yang meriwayatkan hadith kepadamu.” Apabila orang-orang yang meriwayatkan hadith tersebut merupakan ahli sunnah, maka mereka akan mengambil hadithnya. Jika orang-orang yang meriwayatkan hadith tersebut merupakan ahli bidaah, makan mereka tidak akan mengambil hadithnya.”

Berdasarkan hal ini, maka sesuatu berita tidak boleh diterima kecuali setelah diketahui sanadnya. Oleh sebab itu, muncullah ilmu jarh wa ta’dil(ilmu menilai perawi hadith) ilmu mengenai ucapan perawi hadith, ilmu mengenai cara mengetahui bersambung(muttasil) atau terputusnya(munqati’) sanad dan ilmu mengenai kecacatan yang tersembunyi dalam hadith(illal).

Kemudian para ulama dalam bidang itu semakin banyak, sehinggah muncul pelbagai perbahasan di dalam cabang ilmu yang berkaitan dengan hadith, baik dari segi kedhabitannya, cara menerima dan menyampaikan hadith, ilmu tentang hadith nasakh dan mansukh, ilmu tentang hadith gharib dan lain-lain. Semua itu masih disampaikan oleh ulama secara lisan.

Lalu, masalah itu semakin berkembang dan lama kelamaan ilmu hadith ini mula ditulis dan dibukukan, akan tetapi masih berselerak di berbagai tempat di dalam buku-buku lain yang bercampur dengan ilmu-ilmu yang lain seperti usul fiqh, fiqh dan ilmu hadith. Contohnya kitab ar-Risalah dan al-Umm karya Imam asy-Syafi’e.

Akhirnya, ilmu ini semakin matang, mencapai puncaknya dan memiliki istilah yang tersendiri yang terpisah dari ilmu-ilmu yang lain. Ini terjadi pada abad ke-empat hijrah. Para ulama menyusun ilmu mustholah hadith dalam kitab yang tersendiri. Orang yang pertama yang menyusun kitab dalam bidang ini adalah Qadhi abu Muhammad Hasan bin Abdul Rahman bin Khalad ar-Ramahurmuzi(wafat 360H), iaitu kitab al-Muhadith al-Fashil baina ar-Rawi wa al-Wa’i.

Rujukan 

Taisir Mustholah al-Hadith karya Dr Mahmud Thohan

Syeikh Dr Sa’id Fudah

Kelahiran

Keluarga Syeikh Sa’id Abdul Latif Fudah berasal kampung Bait Dajan, Yafa, Palestin. Keluarganya berpindah ke Jordan selepas pendudukan Israel di Palestin. Syeikh Sa’id Abdul latif Fudah dilahirkan di bandar al-Karamah, Jordan pada tahun 1967M.

Pendidikan

Keluarga Syeikh Sa’id Fudah tinggal di bandar Amman, Jordan dalam tempoh yang lama. Kemudian, keluarga beliau berpindah ke bandar al-Rasifah, Jordan dan menetap di sana. Di bandar al-Rasifah inilah beliau memulakan pendidikan di peringkat rendah dan menengah.

Beliay mula mempelajari ilmu-ilmu syar’ie ketika usia beliau belum mencapai 11 tahun. Beliau belajar dengan Syeikh Husain al-Zuhairi beberapa buah matan dalam fiqh mazhab al-Syafi’e. Beliau juga telah mempelajari al-Quran, ilmu bahasa Arab dan ilmu-ilmu yang lain di bawah bimbingan Syeikh Husain al-Zuhairi.

Syeikh Husain al-Zuhairi

Kemudian, Syeikh Husain al-Zuhairi meminta agar beliau belajar pula dengan Syeikh Sa’id al-‘Anabtawi di bandar al-Rasifah. Ketika itu umur beliau belum mencapai 15 tahun. 

Di bawah bimbingan Syeikh Sa’id al-‘Anabtawi, beliau mempelajari ilmu qiraat mengikut riwayat Imam Hafs dan Warsy dan turut menghafal matan Jauharah at-Tauhid dan matan al-Kharidah al-Bahiyyah (kedua-dua matan tersebut adalah matan akidah yang utama dalam Ahli Sunnah wal Jama’ah).

Syeikh Sa'id al-'Anabtawi

Beliau seterusnya menuntut ilmu dengan Syeikh Ahmad al-Jammal. Beliau membaca kepadanya tiga per empat bahagian daripada kitab al-Ikhtiyar li al-Musolli dalam fiqh mazhab Hanafi. 

Syeikh Ahmad al-Jammal

Di samping itu beliau juga belajar dengan bekas mufti Jordan, Dr Nuh al-Qudhah dan menghadiri syarahan beliau ke atas kitab al-Minhaj karya Imam al-Nawawi.

Syeikh Nuh al-Qudhah

Antara ulama lain yang  Syeikh Sa’id Abdul Latif Fudah sempat belajar ialah Prof Dr Ibrahim Khalifah yang mengijazahkan kepada beliau beberapa jenis ilmu seperti ilmu tafsir, hadith, tauhid, usul fiqh, mantiq dan balaghah.

Prof Dr Ibrahim Khalifah

Beliau seterusnya menuntut ilmu di Universiti Sains dan Teknologi dalam bidang kejuruteraan elektrik (pengkhususan komunikasi dan elektronik) di bandar Irbid, Jordan dan berkerja dengan sebuah syarikat di Oman. 

Setelah itu, beliau bertukar bidang ke bidang agama dan menuntut di Universiti Jordan sehingga mendapat Ijazah Sarjana Muda dan Ijazah Sarjana dalam bidang Akidah lalu menyambung Ijazah Kedoktoran dari Universiti al-Ulum al-Islamiyyah Oman cawangan 'Amman. 

Tajuk disertasi Ijazah Sarjana beliau ialah "Ibnu Rusyd dan pandangan-pandangan falsafahnya" dan manakala tajuk disertasi kedoktoran beliau ialah "Dalil-dalil aqli (logik) atas wujudnya Allah antara ahli kalam dan ahli falsafah : kajian perbandingan".

Beliau mula mengajar di masjid-masjid ketika masih berusia 17 tahun dan mula mengarang dan mentahqiq kitab. Beliau turut menyampaikan  pelbagai ceramah yang disampaikan di Jordan, Malaysia, Mesir, Syria dan Belanda dan mempunyai hubungan baik dengan ramai ulama dan pendakwah di negara-negara Islam. Beliau juga sentiasa menyelia laman forumnya yang bertajuk Muntada al-Aslein.

Guru-Guru

1. Syeikh Abdul Hadi al-Kharsah

2. Syeikh Adib al-Khallas

3. Syeikh Dr Ali Juma'ah

4. Syeikh Wahbi Sulaiman al-Ghauji. Beliau telah menyuruh Syeikh Sa'id Fudah menulis kitab yang mempertahankan Ahli Sunnah wal Jama'ah dan Imam Fakhruddin ar-Razi.

5. Syeikh Abdul Qadir al-'Aani

6. Syeikh Dr Umar Abdullah Kamil

Penulisan

Lebih daripada 80 buah kitab telah dikarang oleh beliau dan kebanyakannya dalam bidang akidah, mantiq dan penolakkan terhadap ahli falsafah, Wahabi, Syiah dan fahaman yang menyalahi Ahli Sunnah Wal Jama’ah. Disebutkan di sini sebahagian karangan beliau:

1. Al-Kasyif al-Saghirah ‘An ‘Aqaid Ibn Taimiyyah

2. Al-Kasyif al-Saghirah ‘An Mawaqi' al-Ghalath Fi Kutub al-Failasuf Ibn Rusyd

3. Tad’im al-Mantiq

4. Al-Muyassar Fi Syarh al-Sullam al-Munawraq.

5. Buhuth Fi ‘Ilm al-Kalam

6. Tahzib Syarh al-Sanusiyyah

7. Maqalat Naqdiyyah Fi al-Hadathah Wa al-‘Ilmaniyyah

8. Mauqif al-Imam al-Ghazali Min ‘Ilm al-Kalam

9. Syarah al-‘Iqtisad Fi al-'I'tiqad karya Imam al-Ghazali (belum diterbitkan)

10. Syarh Sughra al-Sughra karya Imam al-Sanusi

11. Mukhtasar Syarh al-Kharidah al-Bahiyyah

12. Tahqiq kitab Mishab al-Arwah fi ‘Ilm Usul al-Din karya Imam al-Baidhawi

13. Naqd al-Risalah al-Tadamuriyyah

14. Ta’liqat ‘Ala al-Mahsul Fi ‘Ilm al-Usul

15. Al-Syarah al-Kabir ‘Ala al-Aqidah al-Tahawiyyah

17. Al-Farq al-‘Azim Baina al-Tanzih Wa al-Tajsim

18. Hashiyyah 'Ala al-Khamsun Fi Usul al-Din karangan Imam Fakhruddin al-Razi

 19. Hashiyyah 'Ala Mukhtasar Syarah al-Kharidah al-Bahiyyah

20. Al-Adillah al-'Aqliyyah 'Ala Wujud Allah Baina al-Mutakallimin Wa al-Falasifah

Antara video beliau yang diterjemahkan ke dalam bahasa Melayu :

Syeikh Prof Dr Ahmad Umar Hasyim

Syeikh Prof Dr Ahmad Umar Hasyim merupakan professor dalam bidang Hadis dan Ulum al-Hadis di Universiti al-Azhar, Mesir. Beliau juga merupakan ahli Majma’ al-Buhuth al-Islamiyyah (Akademi Penyelidikan Islam) dan bekas ahli parlimen Mesir. Beliau dilahirkan pada 6 Februari 1941 di kampung Bani Amir, Zaqaziq, Mesir.  

Beliau memperoleh Ijazah Sarjana Muda pada tahun 1967. Beliau kemudian telah dilantik sebagai pensyarah  Fakulti Hadith, Kuliah Usuluddin. Beliau seterusnya menerima Ijazah Sarjana dalam bidang Hadis dan Ulum al-Hadis pada tahun 1969, dan Ijazah Doktor Falsafah pada tahun 1983 dalam pengkhususan yang sama.

Setelah itu beliau dilantik sebagai Professor Hadis dan Ulum Hadis pada tahun 1983. Beliau juga pernah dilantik sebagai Dekan Fakulti Usuluddin di Universiti al-Azhar cawangan Zagazig pada tahun 1987. Seterusnya pada tahun 1995, beliau berkhidmat sebagai presiden Universiti Al-Azhar.

Antara jawatan beliau:

1 - Ahli Parlimen Mesir. Beliau telah dilantik oleh bekas presiden Mesir Hosni Mubarak.

2 - Anggota Biro Politik Parti Demokratik Kebangsaan.

3 - Ahli Majlis Syura.

4 - Ahli Lembaga Pemegang Amanah Radio dan Televisyen.

 5 - Pengerusi program keagamaan di televisyen Mesir.

Antara karangan beliau:

1 - Al-Islam Wa Bina’ al-Syakhsiyyah

2 - Min Haddyi al-Sunnah al-Nabawiyyah

3 - Al-Syafa'ah Fi Dhau' al-Kitab wa al-Sunnah wa al-Rad ‘Ala Munkariha.

4 - Al-Taddamun Fi Muwajahah al-Tahdiyyat.

5 - Al-Islam Wa al-Syabab.

6 - Qasas al-Sunnah.

7 - Al-Quran Wa Lailah al-Qadr.

8 - Faidh al-Bari Fi Syarh Sahih al-Bukhari.

9 - Mabahith Fi al-Hadith al-Syarif.

10 - Al-Muhaddithun Fi al-Misr Wa al-Azhar.

11 - Qawa'id Usul al-Hadith.

12 - Manhaj al-Difa' 'An al-Hadith al-Nabawi.