Hadis Palsu: Diampunkan Dosa Sebelum Melangkah Menuntut Ilmu

 

"Barang siapa berpindah (keluar dari rumahnya) kerana belajar ilmu iaini Ilmu Syar'ie (Agama), diampuni baginya dahulu (sebelum) daripada bahawa melangkah ia (keluar) daripada tempatnya (rumahnya) iaini jika mengkehendaki dengan belajar itu bagi Wajah (menuntut Redha) Allah Taala".

Ulasan:

مَنِ انْتَقَلَ لِيَتَعَلَّمَ عِلْمًا غُفِرَ لَهُ قَبْلَ أَنْ يَخْطُوَ

"Sesiapa yang berpindah (melakukan perjalanan) untuk menuntut ilmu, diampunkan dosanya sebelum dia melangkahkan kakinya."

Hadis ini saya temui di Facebook Pengajian Kitab Kuning.

Sumber Hadis

Hadis ini diriwayatkan oleh Ibnu Syahin dalam al-Targhib dan Ibnu al-Najjar dalam Zail Tarikh Baghdad melalui sanad:

Abdul Rahim bin Habib daripada Isma’il bin Yahya al-Taimi daripada Sufyan al-Thauri daripada Mujalid daripada al-Sya’bi daripada al-Aswad daripada Aisyah daripada Rasulullah sallahu ‘alaihi wasallam.

Menurut al-Hafiz al-Suyuti dalam al-Jami' al-Kabir, hadis ini turut diriwayatkan oleh al-Syirazi dalam al-Alqab dan al-Hakim dalam Tarikh Naisabur.

Penilaian Hadis

Hadis ini adalah palsu. Dalam sanadnya terdapat 3 orang perawi yang bermasalah.

Pertama, Abdul Rahim bin Habib.

Al-Zahabi dalam Mizan al-I’tidal berkata: “Dia tidak boleh dipercayai.”

Yahya bin Ma’in berkata: “Dia tidak bermakna apa-apa.”

Ibnu Hibban berkata: “Berkemungkinan dia telah memalsukan lebih daripada lima ratus hadis yang dikatakan daripada Rasulullah sallahu ‘alaihi wasallam."

Abu Nu'aim al-Asbahani berkata: “Dia meriwayatkan hadis-hadis palsu daripada Ibn 'Uyainah dan yang lain.”

Al-Idrisi berkata: “Dalam hadishnya terdapat hadis-hadis yang munkar (ditolak).”

Kedua, Isma’il bin Yahya al-Taimi.

Soleh Jazrah berkata: "Dia telah memalsukan hadis."

Al-Azdi pula berkata: "Dia adalah salah satu tonggak pembohong, tidak halal meriwayatkan daripadanya."

Ibn 'Adi menyenaraikan dua puluh tujuh hadis yang diriwayatkannya dan berkata: "Kebanyakan yang diriwayatkannya adalah batil."

Abu Ali al-Naisaburi, al-Daraqutni dan al-Hakim berkata: "Dia seorang pembohong."

Al-Zahabi berkata: "Semua bersepakat untuk meninggalkannya."

Al-Hakim berkata: "Dia meriwayatkan hadis-hadis palsu daripada Malik, Mis'ar dan Ibn Abi Zi'b."

Al-Daraqutni berkata: "Dia telah berbohong ke atas Malik, al-Thauri dan lain-lain."

Ibnu Hibban berkata: "Dia meriwayatkan hadis-hadis palsu daripada orang-orang yang thiqah (dipercayai), tidak halal sama sekali untuk meriwayatkan daripadanya."

Ketiga, Mujalid.

Ibnu Hajar berkata dalam Taqrib al-Tahzib: “Dia tidak kuat (dalam periwayatan hadis). Ingatannya berubah di akhir umurnya.”

Kesimpulan

Hadis ini adalah palsu. Oleh itu tidak boleh disebarkannya melainkan untuk dijelaskan kepalsuannya.