Menjawab Isu Perkahwinan Nabi dengan Saidatina Aisyah Yang Masih Kecil

Tuduhan:

Sebahagian pihak yang mempunyai niat buruk menyatakan bantahan terhadap perkahwinan Nabi Muhammad sallahu ‘alaihi wasallam dengan Saidatina Aisyah ketika beliau masih dalam usia yang sangat muda, yang menurut dakwaan mereka, belum cukup matang untuk berkahwin pada usia tersebut. Pada masa yang sama, Nabi ketika itu telah berusia lebih daripada lima puluh tahun. Mereka menggunakan hujah ini untuk menuduh baginda sallahu ‘alaihi wasallam hanya mengutamakan keinginan dan kehendaknya sendiri tanpa mengambil kira perasaan seorang kanak-kanak kecil yang masih bermain dengan rakan sebayanya.

Hujah-hujah Untuk Membatalkan Tuduhan:

1 - Perkahwinan Nabi dengan Saidatina Aisyah pada usia tersebut bukanlah sesuatu yang luar biasa atau aneh.

Ini kerana amalan seperti itu adalah perkara biasa dalam masyarakat ketika itu. Adalah satu kesilapan besar untuk memisahkan sesuatu peristiwa daripada konteks persekitaran di mana ia berlaku. Selain itu, Saidatina Aisyah pada masa itu bukanlah seorang kanak-kanak seperti yang didakwa, sebaliknya beliau merupakan seorang gadis yang matang. Bahkan, sebelum berkahwin dengan Nabi Muhammad sallahu ‘alaihi wasallam, beliau telah dipinang oleh Jubair bin Mut’im bin Adi.

2 - Perkahwinan Nabi dengan Saidatina Aisyah mempunyai hikmah dan tujuan yang jelas.

Antaranya ialah untuk memperkukuh hubungan antara Nabi Muhammad sallahu ‘alaihi wasallam dan Abu Bakar As-Siddiq, serta untuk membolehkan umat Islam mempelajari sunnah baginda, sama ada dari segi ucapan mahupun perbuatan, terutamanya dalam perkara yang berkaitan dengan wanita. Hikmah dakwah dan tujuan syariah ini tidak difahami oleh mereka yang mempersoalkan, lalu mereka menuduh baginda mengikut keinginan hawa nafsu semata-mata.

3 - Jika Nabi Muhammad sallahu ‘alaihi wasallam seorang yang bernafsu, pastinya baginda cenderung untuk berpoligami ketika usia mudanya.

Namun, realitinya menunjukkan bahawa baginda tidak berbuat demikian. Baginda hanya berkahwin dengan Saidatina Khadijah, seorang wanita yang hampir mencecah usia empat puluh tahun, sedangkan baginda ketika itu berada pada puncak usia mudanya

Penjelasan Terperinci:

Pertama: Perkahwinan Nabi Muhammad dengan Aisyah bukan sesuatu yang asing dalam masyarakat dan budaya pada masa itu.

Melalui sejarah dapat diketahui bahawa kaum Quraisy – yang sentiasa mencari peluang untuk menjatuhkan Rasulullah sallahu ‘alaihi wasallam dengan memburukkan nama Baginda – tidak menunjukkan rasa terkejut apabila berita perkahwinan antara dua pasangan yang paling rapat dan setia ini diumumkan. Bahkan, mereka menerima berita tersebut sebagaimana mereka menerima apa-apa hal yang biasa.

Sekiranya perkahwinan ini mempunyai apa-apa kelemahan atau sesuatu yang memalukan, sudah tentu Quraisy akan menjadikannya sebagai isu besar dan memfitnah Muhammad bin Abdullah. Mereka akan berkata:

"Bukankah ini Muhammad yang mengajak kita kepada kesucian dan kemuliaan akhlak? Bagaimana dia boleh melakukan hal ini?"

Namun, hakikatnya, tiada sebarang tuduhan atau fitnah seperti itu berlaku. Sebaliknya, perkahwinan ini dianggap sebagai sesuatu yang normal dan diterima oleh masyarakat Arab ketika itu.

Tambahan pula, Nabi Muhammad sallahu ‘alaihi wasallam sendiri tidak secara langsung mengambil inisiatif untuk meminang Aisyah. Perkahwinan tersebut adalah hasil cadangan dari Khaulah binti Hakim al-Sulamiyyah (juga dikenali sebagai Ummu Syarik), yang mencadangkan kepada Nabi agar memperkukuhkan lagi hubungan dengan orang yang paling disayanginya, iaitu Abu Bakar As-Siddiq, melalui ikatan perkahwinan.

Selain itu, berdasarkan kitab-kitab sirah yang diiktiraf, Nabi Muhammad sallahu ‘alaihi wasallam bukanlah orang pertama yang meminang Aisyah. Sebelum itu, Aisyah telah pun bertunang dengan Jubair bin Mut’im bin Adi. Fakta ini menunjukkan bahawa Aisyah telah mencapai kematangan dari segi kewanitaan, yang terbukti melalui peminangan yang berlaku sebelum cadangan daripada Khaulah.

Saidatina Aisyah bukanlah gadis pertama dalam masyarakat itu yang berkahwin dengan lelaki seusia ayahnya dan bukan juga yang terakhir. Sebagai contoh, Abdul Muttalib, seorang lelaki tua, telah berkahwin dengan Halah binti Amr, sepupu Aminah (ibu Nabi), pada hari yang sama anak bongsunya, Abdullah (ayah Nabi), berkahwin dengan seorang gadis muda seusia Halah, iaitu Aminah binti Wahb.

Selain itu, Saidina Umar bin Al-Khattab telah berkahwin dengan seorang anak perempuan Saidina Ali bin Abi Talib walaupun beliau sebaya dengan datuk perempuan tersebut. Malah, Saidina Umar sendiri pernah menawarkan anak perempuannya, Saidatina Hafsah yang masih muda, untuk berkahwin dengan Saidina Abu Bakar As-Siddiq, meskipun perbezaan umur antara mereka adalah sama seperti perbezaan umur antara Nabi Muhammad dan Saidatina Aisyah.

Namun, terdapat pihak tertentu yang datang lebih 1,400 tahun selepas perkahwinan ini berlaku, lalu mengabaikan perbezaan zaman dan tempat. Hakikatnya, kita tidak boleh memisahkan sesuatu peristiwa daripada persekitaran budaya dan sosial di mana ia berlaku. Kita juga perlu mengambil kira peranan adat sosial dalam menilai sesuatu perkara dan tidak sepatutnya mengecam apa yang bertentangan dengan adat dan ukuran masyarakat kita pada masa kini.

Setiap zaman mempunyai adat dan norma sosialnya sendiri. Oleh itu, adalah tidak wajar untuk membandingkan perkahwinan yang berlangsung di Makkah sebelum hijrah dengan apa yang berlaku hari ini di negara-negara Barat, di mana biasanya wanita tidak berkahwin sebelum berusia 25 tahun.

Perlu difahami bahawa tahap kematangan gadis dipengaruhi oleh keadaan iklim. Di kawasan beriklim panas, gadis biasanya mencapai kematangan lebih awal, iaitu sekitar usia lapan tahun. Sebaliknya, di kawasan beriklim sejuk, kematangan gadis mungkin terlewat sehingga usia 21 tahun, seperti yang berlaku di beberapa negara beriklim sejuk.

Oleh itu, tidak ada alasan untuk membantah perkahwinan Nabi Muhammad dengan Saidatina Aisyah pada usia tersebut. Yang pasti, pada zaman itu, usia gadis dinilai berdasarkan tanda-tanda tertentu, bukan hanya mengikut kalendar. Kematangan seseorang gadis diukur berdasarkan perkembangan fizikal, sama seperti seorang petani mengenali tahap kematangan buah di ladangnya.

Tanda-tanda kematangan ini dilihat oleh Khaulah binti Hakim pada diri Saidatina Aisyah dan perkara ini turut diakui oleh masyarakat sekitar pada waktu itu. Berdasarkan pemerhatiannya, Khaulah mengusulkan nama Aisyah kepada Nabi Muhammad untuk dikahwini.

Maka, pada usia tersebut, Saidatina Aisyah bukanlah seorang kanak-kanak seperti yang didakwa, tetapi seorang gadis yang sudah matang. Nama beliau juga sudah berada dalam senarai calon perkahwinan dalam masyarakat Makkah, menandakan bahawa beliau memang layak dan bersedia untuk mendirikan rumah tangga.

Kedua: Hikmah dan tujuan di sebalik perkahwinan Nabi dengan Saidatina Aisyah

Perkahwinan Nabi Muhammad dengan Saidatina Aisyah  pada usia tersebut adalah ketetapan daripada Allah, yang paling sesuai untuk tujuan dakwah Islam. Saidatina Aisyah telah meriwayatkan banyak hadis daripada Nabi, khususnya berkaitan sunnah Baginda dalam ucapan, perbuatan, interaksi dengan wanita, dan hukum-hakam syariah yang melibatkan kaum wanita.

Nabi juga telah melihat isyarat ilahi melalui mimpinya bahawa Aisyah adalah bakal isterinya. Saidatina Aisyah meriwayatkan bahawa Rasulullah bersabda: “Aku melihatmu dalam mimpiku selama tiga malam. Malaikat datang membawamu dalam sehelai kain sutera, lalu berkata: Ini adalah isterimu. Aku membuka kain itu dan ternyata engkau adalah orangnya. Maka aku berkata: Jika ini daripada Allah, pasti Dia akan melaksanakannya.” (Riwayat al-Bukhari).

Dalam riwayat lain, Nabi bersabda: "Aku melihatmu dalam mimpiku sebanyak dua kali."

Mimpi para nabi adalah wahyu dan kebenaran daripada Allah. Selepas kira-kira dua tahun kewafatan Saidatina Khadijah, Khaulah binti Hakim, isteri kepada Uthman bin Maz’un, datang kepada Nabi untuk mencadangkan perkahwinan. Beliau mencadangkan dua nama, iaitu Saidatina Aisyah dan Saidatina Saudah. Nabi bersetuju dan meminta Khaulah untuk melamar mereka berdua bagi pihak Baginda.

Diriwayatkan daripada Abu Salamah dan Yahya, mereka berkata: Setelah Saidatina Khadijah wafat, Khaulah binti Hakim, isteri kepada Uthman bin Maz’un, datang menemui Rasulullah dan berkata:

"Wahai Rasulullah, tidakkah engkau ingin berkahwin?"

Baginda bertanya: "Dengan siapa?"

Khaulah menjawab: "Jika engkau mahu, dengan seorang gadis, dan jika engkau mahu, dengan seorang janda."

Rasulullah bertanya lagi: "Siapakah gadis itu?"

Khaulah menjawab: "Anak kepada orang yang paling engkau cintai, Aisyah binti Abu Bakar."

Baginda bertanya: "Dan siapa pula janda itu?"

Khaulah menjawab: "Saudah binti Zam’ah, yang telah beriman kepadamu dan mengikuti apa yang engkau serukan."

Baginda bersabda: "Pergilah dan sebutkan perkara ini kepada mereka untukku."

Khaulah pun pergi ke rumah Abu Bakar dan berkata kepada Ummu Ruman (isteri Abu Bakar):

"Wahai Ummu Ruman, apakah yang Allah telah kurniakan kepada kalian daripada kebaikan dan keberkatan?"

Ummu Ruman bertanya: "Apa maksudmu?"

Khawlah menjawab: "Rasulullah mengutusku untuk melamar Aisyah."

Ummu Ruman berkata: "Tunggulah sehingga Abu Bakar pulang."

Apabila Abu Bakar tiba, Khaulah berkata kepadanya:

"Wahai Abu Bakar, apakah yang Allah telah kurniakan kepada kalian daripada kebaikan dan keberkatan?"

Abu Bakar bertanya: "Apa maksudmu?"

Khaulah menjawab: "Rasulullah SAW mengutusku untuk melamar Aisyah."

Abu Bakar berkata: "Adakah dia layak untuknya? Dia hanyalah anak kepada saudaranya (yakni anak kepada Abu Bakar)."

Khaulah kembali kepada Rasulullah dan menyampaikan apa yang dikatakan oleh Abu Bakar. Rasulullah berkata:

"Kembalilah kepadanya dan katakan: Aku adalah saudaramu dalam Islam, dan engkau adalah saudaraku, dan anakmu layak untukku."

Khaulah pun kembali dan menyampaikan perkara itu kepada Abu Bakar. Abu Bakar berkata: "Tunggu sebentar."

Kemudian Abu Bakar pun keluar.

Ummu Ruman lalu berkata:

"Sesungguhnya Mut'im bin Adi telah menyebutkan untuk menikahkan Aisyah dengan anaknya dan demi Allah, Mut'im tidak pernah membuat janji dengan Abu Bakar lalu mengingkarinya."

Maka Abu Bakar pergi berjumpa Mut'im bin Adi yang bersama isterinya, Ummul Fata. Ummul Fata berkata: "Wahai Ibn Abi Quhafah, mungkinkah engkau akan mempengaruhi anak kami untuk memasuki agamamu jika dia berkahwin dengan anakmu."

Abu Bakar bertanya kepada Mut’im: "Adakah engkau setuju dengan apa yang dikatakan oleh isterimu?"

Mut’im pun berkata: “Dia sudah berkata begitu.”

Abu Bakar lalu keluar dan Allah telah menghilangkan apa yang ada dalam hatinya tentang janji yang telah dibuat

Abu Bakar kembali kepada Khaulah dan berkata kepadanya: "Panggilkan Rasulullah kepadaku."

Khaulah memanggil Rasulullah  dan Baginda pun berkahwin dengan Saidatina Aisyah yang ketika itu yang berusia enam tahun.

Perkahwinan antara Nabi Muhammad dengan Saidatina Aisyah berlaku pada bulan Syawal, pada tahun ke-12 selepas baginda dilantik menjadi nabi. Tiada perselisihan bahawa baginda tidak pernah mengahwini wanita lain yang kedua-dua ibu bapanya adalah golongan muhajirin selain Aisyah.

Selepas peristiwa hijrah ke Madinah, pada tahun kedua hijrah, selepas berlakunya Perang Badar al-Kubra, Rasulullah pun tinggal bersama dengan Saidatina Aisyah pada bulan Syawal. Disebabkan itu, Saidatina Aisyah sangat menyukai pernikahan yang dilangsungkan pada bulan Syawal.

Beliau berkata:

"Rasulullah menikahi aku pada bulan Syawal dan tinggal bersama denganku juga pada bulan Syawal. Maka isteri-isteri Nabi manakah yang lebih beruntung daripadaku?"

Oleh itu, Saidatina Aisyah menganjurkan agar wanita lain juga menikah pada bulan Syawal.

Pada waktu itu, Saidatina Aisyah berusia sembilan tahun. Nabi Muhammad sentiasa berusaha menggembirakan hatinya. Baginda pernah mengangkat Aisyah di atas bahunya agar dia dapat menyaksikan orang-orang Habsyah bermain tombak di halaman masjid. Nabi juga sering bermain bersamanya. Aisyah menceritakan:

"Aku pernah berlumba lari dengan Nabi, dan aku mendahuluinya. Kemudian, apabila tubuhku mulai berisi, kami berlumba lagi dan Nabi mendahuluiku. Lalu Baginda berkata: Wahai Aisyah, ini sebagai balasan untuk yang dahulu.”

Jadi, di manakah dakwaan segelintir pihak tentang Nabi mencabut hak kanak-kanak?

Ketahuilah bahawa Nabi adalah suami terbaik bagi Saidatina Aisyah.

Nabi pernah memanggilnya dengan penuh mesra, "Wahai pengantin perempuanku", apabila Baginda merindui Aisyah.

Suatu hari, Aisyah mengadu sakit kepala sambil berkata, "Aduhai kepalaku." Nabi membalas: "Bahkan, aduhai kepalaku."

Kasih sayang Nabi kepada Aisyah terbukti dengan pilihan Baginda untuk dijaga di rumah Aisyah pada saat-saat akhir kehidupannya. Nabi wafat di pangkuan Aisyah, antara dada dan lehernya. Baginda juga dikebumikan di dalam rumah Aisyah, di tempat yang disepakati oleh umat Islam sebagai salah satu kawasan terbaik di muka bumi.

Para sahabat mengetahui betapa besar kasih sayang Nabi Muhammad terhadap Saidatina Aisyah, sehingga mereka mencintai apa yang dicintai oleh Baginda. Mereka sering menghantar hadiah kepada Nabi di rumah Aisyah, isteri yang paling disayangi Baginda, dengan niat untuk menggembirakan hati Rasulullah SAW.

Kasih sayang Nabi terhadap Aisyah menjadi tanda istimewa baginya, sehingga beliau dikenali dengan gelaran seperti ‘Kekasih Kekasih Allah', ‘Kesayangan Rasulullah’ dan ‘Kekasih Rasulullah’.

Kasih sayang ini memberikan Aisyah keistimewaan di sisi Nabi yang memungkinkannya mendalami banyak perkara tentang agama, khususnya yang berkaitan dengan hubungan suami isteri dalam kerangka Islam. Oleh sebab itu, Aisyah menjadi rujukan utama para sahabat dalam hal-hal tersebut. Imam al-Zuhri pernah berkata:

"Sekiranya ilmu Aisyah, ilmu semua isteri Nabi dan ilmu semua wanita digabungkan, nescaya ilmu Aisyah adalah yang terbaik."

Hidupnya di rumah Rasulullah, insan yang paling mulia, meningkatkan lagi kedudukannya yang asalnya sudah terhormat kerana merupakan anak kepada Abu Bakar al-Siddiq. Sebagai isteri Rasulullah dan ibu kepada orang-orang beriman (Ummul Mukminin), Aisyah menerima ilmu secara langsung daripada Rasulullah, guru pertama umat Islam.

Aisyah menjadi seorang yang sangat alim dalam bidang al-Quran dan sunnah. Bahkan, para sahabat besar sering merujuk kepada beliau kerana keluasan dan kehebatan ilmunya.

Meskipun taraf kehidupan di rumah Rasulullah berbeza daripada kehidupan mewah di rumah bapanya, Aisyah tetap memahami kehidupan barunya, menerimanya dan bersabar dengannya. Apabila Nabi memberikan pilihan kepadanya antara kehidupan bersamanya dan akhirat atau dunia dan kesenangannya, Aisyah memilih Allah, Rasul-Nya dan akhirat tanpa sedikit pun keraguan.

Aisyah hidup sebagai rujukan utama dalam hadis dan sunnah serta menjadi seorang ahli fikah pertama dalam Islam. Abu Musa al-Asy'ari berkata: "Tidak ada satu perkara pun yang sukar bagi kami, lalu kami bertanya kepada Aisyah, melainkan kami dapati dia memiliki ilmu mengenainya."

Sesungguhnya Aisyah benar-benar layak menjadi isteri kepada penutup para nabi dan rasul kerana sifat-sifat istimewa yang jarang terdapat pada wanita seusianya. Aisyah memiliki kematangan pemikiran, kecerdasan yang tajam dan kebijaksanaan yang menjadikannya sesuai untuk menjadi isteri kepada manusia teragung yang pernah disaksikan oleh umat manusia, iaitu Nabi Muhammad.

Ketiga: Waktu yang paling sesuai untuk berpoligami adalah semasa usia muda:

Sekiranya baginda hanya mementingkan wanita dan menikmati keindahan mereka, seperti yang didakwa oleh sesetengah pihak, pastilah baginda melakukannya semasa usia mudanya, ketika tiada bebanan kenabian, tiada beban usia tua, tetapi berada pada puncak kemudaan dan keinginan yang kuat. Namun, apabila kita melihat kehidupan baginda semasa usia mudanya, kita dapati baginda tidak mengingini semua itu. Malah, baginda menerima perkahwinan dengan Saidatina Khadijah yang sudah berusia 40 tahun, sedangkan baginda baru berumur 25 tahun.

Jika benar baginda memiliki obsesi terhadap wanita, seperti yang didakwa, tentu baginda tidak akan berpuas hati dengan perkahwinan itu dalam tempoh yang lama. Namun, baginda tetap setia kepada Saidatina Khadijah sehingga beliau wafat dan tanpa pernah berkahwin dengan wanita lain sepanjang hayatnya. Dan jika perkahwinannya dengan Khadijah hanyalah satu kebetulan, setelah Khadijah wafat, dengan siapa baginda menikah selepas itu?

Baginda menikahi Saudah binti Zam’ah al-‘Amiriyyah, demi menghiburkan hati dan memberi sokongan emosi kepadanya setelah kematian suaminya. Saudah ketika itu sudah berusia lanjut dan bukanlah wanita yang menarik perhatian lelaki. Ini menunjukkan bahawa perkahwinan baginda mempunyai matlamat kemanusiaan dan syariat yang tidak difahami oleh mereka yang membuat tuduhan tersebut.

Apabila Khaulah binti Hakim mencadangkan agar baginda berkahwin dengan Aisyah, baginda berfikir: "Patutkah aku menolak puteri Abu Bakar?" Baginda tidak sanggup berbuat demikian kerana persahabatan yang panjang dan penuh keikhlasan antara baginda dan Abu Bakar, serta kedudukan istimewa Abu Bakar di sisi Rasulullah yang tiada bandingannya.

Ketika Saidatina Aisyah  datang ke rumah Rasulullah, Saidatina Saudah memberi ruang utama di rumah itu kepadanya. Aisyah pula menjaga Saudah dengan penuh perhatian sehingga Saudah wafat dalam ketaatan dan ibadah kepada Allah. Selepas itu, Aisyah terus menjadi isteri yang setia kepada Rasulullah, menuntut ilmu daripadanya sehingga menjadi seorang yang arif dalam ilmu agama dan hukum syariat.

Kecintaan Rasulullah kepada Aisyah adalah kesinambungan daripada kecintaan baginda kepada ayahnya, Abu Bakar. Apabila Rasulullah ditanya, "Siapakah orang yang paling engkau cintai?" Baginda menjawab, "Aisyah." Lalu ditanya lagi, "Dari kalangan lelaki?" Baginda menjawab, "Ayahnya (Abu Bakar)."

Inilah Aisyah isteri kesayangan Rasulullah dan insan yang paling baginda cintai. Perkahwinan baginda dengan Aisyah bukanlah semata-mata kerana dorongan nafsu atau keinginan terhadap keseronokan perkahwinan, tetapi lebih kepada penghormatan kepada Abu Bakar, memuliakannya, mendekatkan dirinya, dan memberikan kedudukan yang tinggi kepada puterinya di rumah kenabian.

Oleh itu, tiada alasan bagi sesiapa pun untuk mencela perkahwinan Nabi dengan Aisyah, kerana perkahwinan tersebut berlaku dalam sebuah masyarakat yang menerima lelaki berkahwin dengan wanita yang seusia ibunya atau wanita seusia anaknya.

Oleh itu, tidak wajar untuk mengatakan bahawa Nabi bersifat bernafsu hanya kerana baginda berkahwin dengan Saidatina Aisyah. Sebabnya, tidaklah sukar bagi baginda untuk mengumpulkan wanita paling cantik dari kalangan wanita Arab, bahkan hamba-hamba wanita Parsi dan Rom yang paling mempesona di sempadan Semenanjung Arab. Tidak juga sukar bagi baginda untuk menyediakan makanan, pakaian, dan perhiasan untuk dirinya dan keluarganya dengan kemewahan yang tiada tandingan oleh mana-mana pemimpin di Semenanjung Arab pada zamannya.

Apakah baginda melakukannya sejak awal kehidupannya atau setelah Arab dan 'Ajam tunduk di bawah pemerintahannya? Sama sekali tidak. Baginda tidak melakukan demikian, bahkan sebaliknya baginda hampir kehilangan isteri-isterinya kerana mereka mengadu tentang kesukaran hidup di rumah baginda.

Kesimpulan:

1 - Perkahwinan Nabi dengan Saidatina Aisyah adalah perkara biasa dalam masyarakat ketika itu. Tidak ada keanehan yang ditunjukkan oleh kaum Quraisy apabila mendengar berita tersebut. Malah, terdapat pemuka Quraisy, seperti Abdul Muttalib, datuk Nabi, yang berkahwin dengan wanita seusia isteri kepada anak bongsunya.

2 - Sekiranya perkahwinan ini dianggap tidak wajar, kaum Quraisy pasti akan mencela kesucian dan kemuliaan Nabi. Namun, perkara seperti itu tidak berlaku. Tambahan pula, perkahwinan ini adalah perintah daripada Allah, seperti yang ditunjukkan melalui mimpi Nabi, di mana baginda melihat Aisyah diperlihatkan kepadanya oleh Jibril. Mimpi para nabi adalah wahyu yang benar. Bahkan, Nabi tidak memulakan cadangan perkahwinan ini, tetapi Khaulah binti Hakim yang mencadangkannya.

3 - Persekitaran yang panas mempercepatkan kematangan seorang gadis berbanding persekitaran yang sejuk. Di kawasan panas, gadis boleh mencapai kematangan pada usia yang lebih muda, berbanding gadis di kawasan sejuk yang biasanya matang selepas usia 21 tahun. Adalah tidak bijak untuk memisahkan sesuatu peristiwa daripada konteks masa dan tempat di mana ia berlaku.

4 - Saidatina Aisyah memiliki kecerdasan dan kepintaran yang luar biasa, yang melayakkannya untuk berkahwin pada usia tersebut. Perkahwinan ini juga membawa kebaikan besar kepada umat Islam, kerana ia menjadi peluang untuk menyampaikan ajaran dan syariat Nabi, terutamanya berkaitan hukum-hukam wanita.

5 - Nabi adalah suami terbaik untuk Saidatina Aisyah. Baginda melayan Aisyah dengan penuh kasih sayang, seperti kasih seorang ayah kepada anak perempuannya. Dalam dirinya, Aisyah menemukan seorang ayah dan juga seorang suami.

Rujukan:

Mausu’ah Bayan al-Islam

Sheikh Majid al-Hamawi

Tarikh Lahir

Beliau dilahirkan pada 6 November 1950.

Keluarga

Beliau sudah berkahwin dan mempunyai 5 orang anak.

Kelayakan Akademik

1 - Ijazah Sarjana Muda dalam Sastera (Bahagian Bahasa Arab) dari Universiti Damsyik, tahun 1976.

2 - Diploma Pendidikan dari Universiti Damsyik, tahun 1979.

3 - Ijazah Tajwid dan Qiraat (Qiraat Ibnu Kathir), tahun 1986.

Guru-Guru:

Antara guru-guru beliau

1 - Sheikh Mahmud al-Habbal:

Beliau mempelajari ilmu tajwid, tafsir, sirah, fiqh mazhab Syafi'i, akidah dan mustalah hadis daripadanya.

2 - Sheikh Abdul Razzaq al-Halabi:

Beliau mempelajari tafsir, hadis dan fiqh mazhab Hanafi daripadanya.

3 - Sheikh Hamdi al-Juwaijati:

Beliau khatam al-Quran dengan qiraat Hafs daripadanya.

4 - Sheikh Hashim al-Majzub:

Beliau mempelajari fiqh mazhab Syafi'i daripadanya.

5 - Sheikh Hisham al-Burhani:

Beliau belajar tafsir dan akhlak daripadanya.

6 - Sheikh Abdul Karim Tattan:

Beliau mempelajari tafsir, hadis, akidah, dan nahu daripadanya.

7 – Al-Qadhi Muhammad al-Shamma’:

Beliau belajar fiqh mazhab Hanafi daripadanya.

8 - Sheikh Faiz Sheikh al-Zur:

Beliau mempelajari qiraat Ibnu Kathir dengan riwayat Al-Bazzi dan Qunbul daripadanya.

9 - Sheikh Wahbi al-Ghawaji:

Beliau belajar ilmu hadis, sirah, akidah, mustalah hadis dan akhlak daripadanya.

Karya

Beliau menghasilkan beberapa buah karya di samping mentahqiq beberapa buah kitab.

a – Karya Penulisan:

1 - Dalil al-Hajj wa al-Mu'tamir wa al-Za'ir.

Setiap jemaah haji mesti membawa bersamanya sebuah buku yang jelas mengenai manasik haji dan sebagai panduan dalam perjalanannya ke tanah suci serta membantu memudahkannya menguruskan segala hal serta pergerakannya di sana. Oleh itu, buku ini menjadi idaman setiap jemaah haji kerana ia menggunakan bahasa yang mudah dan dihiasi dengan beberapa gambaran pelaksanaan haji dan umrah yang berdasarkan pendapat yang muktamad. Ia adalah panduan bagi jemaah haji, umrah, dan juga para penziarah Mekah dan Madinah.

2 - Da'wah li-I'adat al-Nazr fi Tajzi'at al-Qur'an al-Karim wa Tahzibihi bi-Shakl la Yukhil bi al-Ma'na.

Syeikh Majid al-Hamawi telah membaca dalam majalah Manar al-Islam yang diterbitkan di Emiriah Arab Bersatu, edisi ketiga tahun keenam belas, sebuah artikel bertajuk 'Pendapat Baru dan Berani Mengenai Mushaf al-Quran' oleh Dr. Muhammad Rajab al-Bayumi. Dalam artikel tersebut, beliau menyatakan bahawa:

“Majoriti pembaca al-Quran sentiasa berpegang dengan pembahagian yang telah menjadi adat, iaitu dibahagikan kepada juzuk, kemudian kepada hizb dan rubu’ mengikut apa yang terdapat dalam mushaf. Pembaca kadangkala memulakan bacaan dari awal juzuk atau awal hizb atau awal rubu’ dan kebanyakan permulaan ini adalah betul tanpa sebarang keraguan, di mana ia berlaku pada ayat yang tidak bersambung dengan ayat sebelumnya dan ini membawa kepada penyempurnaan makna al-Quran dengan baik. Selain itu, pembaca biasanya berhenti pada akhir rubu’ atau juzuk dan dalam banyak keadaan ia berlaku pada tempat di mana maknanya lengkap.Sekiranya semua perkara ini berlaku mengikut kaedah yang betul ini, maka tidak perlu saya menulis artikel ini. Namun, realiti menunjukkan terdapat contoh-contoh di mana tempat berhenti itu tidak sesuai kerana ia masih membawa makna yang berhubungan dengan ayat sebelumnya, menyebabkan pendengar ingin tahu lebih lanjut mengenai sambungan ayat tersebut. “

Oleh itu, beliau telah menyusun dalam risalah ini sebuah jadual yang menunjukkan kedudukan lama bagi juzuk, hizb, dan rubu’, dan kemudian yang baru, serta menjelaskan sebab perubahan tersebut agar umat Islam menyedari perkara ini dan berusaha untuk mencetak mushaf dengan pembahagian yang lebih sesuai dan tidak menjadikan pandangan Dr. al-Bayumi hanya seperti laungan di lembah yang sunyi kerana hikmah itu adalah milik orang beriman yang sentiasa mencarinya. Beliau telah melaksanakan tugas ini bagi memudahkan sesiapa yang akan menulis dan mencetak mushaf mengikut pembahagian yang baru ini."

3 - Fiqh al-Mar'ah al-Muslimah 'ala Tariqah al-Su'al wa al-Jawab.

Kitab ini ditulis oleh beliau untuk menyampaikan perkara-perkara yang wajib diketahui oleh seorang Muslimah tentang agamanya. Ia disusun dalam bentuk soal jawab dengan ungkapan yang ringkas dan hukum-hakam yang tepat, tanpa memerlukan bimbingan seorang guru.

4 - Al-Khulasah al-Wafiyah fi al-'Aqidah al-Safiyah.

Kitab ini membentangkan perbahasan tentang akidah Islam dengan cara yang mudah dan jelas, jauh daripada sebarang syubhah dan kekeliruan, serta jauh daripada perbincangan golongan yang sesat. Perbahasannya disusun berdasarkan enam rukun iman, dengan perincian yang lebih mendalam mengenai peristiwa-peristiwa Hari Kiamat dan tanda-tanda akhir zaman. Risalah ini diakhiri dengan penjelasan mengenai perkara-perkara yang membatalkan iman."

5 - Al-Latif fi Tafsir al-Mushaf al-Sharif. (Muat Turun)

Syeikh Majid al-Hamawi melihat kebanyakan orang Islam apabila membaca al-Quran, mereka membaca tanpa kefahaman dan tanpa tadabbur (perenungan), seolah-olah mereka adalah orang 'ajam (bukan Arab). Mereka hanya membaca untuk mendapat pahala sahaja. Apabila mereka ingin memahaminya, mereka merujuk kepada salah satu tafsir, tetapi apabila sampai ke penghujungnya, mereka lupa permulaan, dan bacaan mereka kembali seperti sediakala.

Oleh itu, beliau bertekad untuk menyediakan tafsir ringkas yang terhad kepada apa yang diperlukan oleh pembaca yang ingin cepat untuk memahami maknanya. Ini tidak bermakna beliau hanya memberikan makna perkataan sahaja, tetapi merangkumi semua yang diperlukan oleh pembaca seperti tafsir, sebab turunnya ayat, nasikh dan mansukh (ayat yang memansuhkan dan dimansuhkan), hukum fiqh, pengenalan tokoh yang disebut dalam ayat-ayat, ringkasan kisah, malah kadang-kadang beliau terpaksa menjelaskan i'rab (tatabahasa Arab) yang rumit, dan menjelaskan aspek balaghah (retorik).

Semua ini disampaikan dengan ungkapan yang paling ringkas supaya pembaca tidak meninggalkan tafsir semasa membacanya. Kemudian, jika dia ingin mendalami lebih lanjut selepas itu, dia boleh merujuk kepada tafsir-tafsir lain setelah meletakkan batu asas yang boleh dijadikan sandaran.

Asalnya beliau menulis tafsir ini untuk diri beliau sendiri di tepi mushaf beliau dan beliau terus membacanya dalam setiap khatam sehingga beliau mula memahami apa yang beliau baca. Beliau ingin orang lain juga mendapat manfaat daripada tafsir ini, maka tercetus idea untuk mencetaknya dan menyampaikannya kepada orang ramai, dengan harapan mereka akan mendoakan kebaikan untuk beliau  dan memberi nasihat kepada beliau jika terdapat kesilapan atau kekurangan kerana kesempurnaan hanya milik Allah semata-mata.

Beliau menjadikan tafsir ini bercampur dengan ayat al-Quran, di mana beliau meletakkan ayat al-Quran di dalam kurungan dengan warna merah dan tafsiran beliau di luarnya dengan warna hitam. Ini memudahkan pembaca untuk membaca penjelasan bersama al-Quran, atau meninggalkannya apabila mereka mendapati bahawa mereka telah memahami maksud yang diperlukan dan mencapai tujuan pemahaman dan perenungan.

Manhaj beliau dalam tafsir ini:

a) Beliau menyebutkan dalam pengenalan surah sama ada ia Makkiyah atau Madaniyah, sebab penamaannya, nama-nama lain yang masyhur untuknya, kelebihannya jika ada hadisnya yang sahih dan kemudian topik-topik yang terkandung di dalamnya.

b) Beliau membahagikan surah mengikut topik-topiknya dan meletakkan tajuk untuk kandungan yang paling menyerlah. Pembahagian ini mendorong beliau untuk mengubah kedudukan juzuk-juzuk, hizib-hizib dan rubu' untuk mengekalkan topik yang sama kerana banyak daripadanya tidak berada di tempat yang sepatutnya. Beliau telah menjelaskan hal ini dalam risalah berasingan yang beliau namakan: "Seruan untuk Mengkaji Semula Pembahagian al-Quran al-Karim dan Pembahagian Hizbnya dengan Cara yang Tidak Menjejaskan Makna".

Ini terutamanya kerana pembahagian juzuk dan hizib bukanlah perkara yang ditetapkan oleh wahyu seperti yang disebutkan oleh al-Qurtubi dalam mukadimah tafsirnya. Sebaliknya, ia adalah hasil kerja al-Ma'mun al-Abbasi atau al-Hajjaj bin Yusuf dan Ibnu Mas'ud  membenci perbuatan ini.

Dan disebutkan dalam kitab Tafsir Surah Al-Fatihah oleh Ahmad bin Ajibah dalam mukadimah kelapan tafsirnya: "Adapun pembahagian hizbnya, dikatakan orang pertama yang membahagikannya adalah al-Hajjaj dan seandainya dia tidak melakukannya (adalah lebih baik) kerana banyak pembahagian hizib memutuskan kesempurnaan makna, sehingga berhenti di tengah-tengah kisah, maka tidak sempurna percakapannya dan tidak elok penutupnya".

c) Beliau menyebutkan sebab-sebab turunnya ayat yang berkaitan dengan pemahaman ayat-ayat tersebut.

d) Jika ayat-ayat tersebut merujuk kepada orang tertentu, kumpulan atau peristiwa, beliau akan menyebutkannya. Beliau membezakan antara ayat yang memansuhkan (nasikh) dan yang dimansuhkan (mansukh) kerana hubungannya yang rapat dengan pengetahuan tentang hukum-hakam.

e) Beliau menjelaskan hukum-hukum syariah dengan ungkapan yang paling ringkas, dan menghuraikan perkataan dan susunan ayat yang memerlukan penjelasan. Ini merangkumi beberapa perkara:

i) Jika ada kekaburan atau kebarangkalian dalam perkataan, beliau akan menjelaskannya.

ii) Jika terlintas dalam fikiran makna yang berbeza daripada makna yang dimaksudkan, beliau akan mengingatkannya.

iii) Kadang-kadang perkataan itu jelas dan tidak memerlukan tafsiran, tetapi maksudnya adalah yang lain, maka beliau akan menjelaskannya.

iv) Jika ada perkataan yang dihilangkan (mahzuf), beliau akan membawanya semula supaya maknanya sempurna.

v) Jika ada pendahuluan dan pengakhiran (taqdim dan ta'khir), beliau akan mengembalikannya kepada susunan asalnya.

vi) Beliau akan menjelaskan kepada siapa ganti nama (dhamir) itu merujuk dan dalam kata tunjuk (isim isyarat) apa yang ditunjukkan dan sebagainya.

vii) Ada kalanya sesetengah perkataan menggantikan perkataan yang lain, maka beliau akan menyebutkan apa yang digantikannya.

f) Beliau akan menerangkan i’rab (tatabahasa) bagi beberapa perkataan untuk memperjelaskan maknanya.

g) Beliau juga tidak mengabaikan aspek balaghah (keindahan bahasa) jika keadaan memerlukan penjelasan.

h) Di penghujung tafsir, beliau menyertakan perkara-perkara yang perlu diberi perhatian dalam riwayat Hafs berkaitan beberapa perkataan al-Quran, termasuk cara sebutan bagi perkataan yang sukar. Beliau juga menyediakan indeks surah beserta topik-topik utamanya.

6 – Zubdah al-Fiqh al-Syafi’i. (Muat Turun)

Syeikh Majid al-Hamawi adalah antara orang yang telah dimuliakan oleh Allah untuk khidmat dalam bidang Fiqh Syafi'i. Beliau telah mentahqiq enam buah kitab penting yang masyhur iaitu:

i) Matan al-Ghayah wa al-Taqrib oleh Abu Syuja' yang wafat sekitar 520H. Beliau telah menyertakan kebanyakan dalil-dalil mazhab Syafi'i di dalamnya.

ii) Al-Muqaddimah al-Hadramiyyah oleh Abdullah Bafadhl al-Hadrami yang wafat 918H. Beliau telah menyebutkan perbezaan pendapat antara Ibnu Hajar dan ar-Ramli.

iii) Tanwir al-Qulub fi Mu'amalah al-'Allam al-Ghuyub oleh Muhammad Amin al-Kurdi yang wafat 1332H.

iv) 'Umdah al-Salik wa 'Umdah al-Nasik oleh Ibnu Naqib yang wafat 769H. Beliau telah menjelaskan banyak rahsia syariat, maqasid syariah, dan sebab-sebab hukum di dalamnya.

v) Fath al-Mu'in oleh Ahmad al-Malibari daripada ulama kurun ke-10 Hijrah.

vi) Al-Minhaj oleh Imam an-Nawawi yang wafat 676H.

Beliau juga telah mentahqiq kitab al-Durar al-Mubahah fi al-Hazr wa al-Ibahah oleh an-Nahlawi yang wafat pada tahun 1350H.

Beliau ingin mengumpulkan apa yang tersebar dalam kitab-kitab ini beserta ulasan-ulasannya dalam satu kitab bersama dengan apa yang beliau manfaatkan dari kitab Fath al-'Allam bi Syarh al-Mursyid al-Anam oleh Muhammad Abdullah al-Jurdani, dengan bahasa yang jelas tanpa kerumitan, dengan susunan dan bab yang teratur serta mengabaikan masalah-masalah yang jarang berlaku. Beliau menamakan kitab ini Zubdah al-Fiqh al-Syafi'i.

Metodologi beliau dalam penulisan adalah seperti berikut:

a) Beliau menjelaskan pendapat yang muktamad dalam mazhab, tanpa merujuk kepada pendapat lain.

b) Beliau menyertakan beberapa dalil jika ia mengandungi galakan atau ancaman, sebab hukum, penolakan keraguan, atau penjelasan sesuatu perkara.

c) Beliau menyebutkan perbezaan pendapat antara dua imam fatwa dalam mazhab: Ibnu Hajar al-Haitami (wafat 973H) dan Muhammad ar-Ramli (wafat 1004H) kerana pendapat kedua-duanya diakui dalam memberi fatwa.

d) Beliau merujuk kepada mazhab-mazhab lain (Abu Hanifah, Malik dan Ahmad) dalam situasi yang sukar untuk mengamalkan mazhab Syafi'i bagi menghilangkan kesulitan dari umat.

e) Beliau menukar ukuran berat, isi padu, dan jarak kepada unit yang dikenali pada masa kini, seperti gram, liter, dan meter.

f) Kadangkala beliau tidak terikat dengan susunan kitab-kitab fiqh, maka beliua memindahkan beberapa bab ke tempat yang sesuai.

Oleh itu, beliau menggabungkan bab pusaka dengan jenazah, nazar dengan sumpah dalam bab qadha, perlumbaan dan memanah dengan jihad, li'an dengan zina, nasab dengan li'an, dan makanan serta perburuan dan sembelihan dengan halal dan haram. beliau juga menambah perbahasan yang tidak disebut dalam kitab-kitab fiqh, seperti beberapa akhlak yang dilarang yang berada antara halal dan haram, dengan memanfaatkan kitab Riyadh al-Salihin dan al-Azkar oleh Imam al-Nawawi dan kitab-kitab lain.

7 - Bughyah al-Talibin Sharh Riyad al-Salihin.

Para ulama sentiasa memberi perhatian yang berterusan dalam berkhidmat untuk sunnah Nabi, dengan mengumpul, menerangkan, dan memilihnya sehingga lahirnya banyak karya, antaranya yang paling terkenal dan paling banyak diterima adalah kitab Riyadh al-Salihin yang dikarang oleh Imam al-Nawawi. Kitab ini mempunyai kedudukan yang tinggi sehingga tidak perlu diperkenalkan lagi kerana kemasyhurannya telah tersebar ke seluruh dunia. Ia menduduki tempat yang istimewa dalam hati orang awam dan para ilmuwan, sehingga hampir tiada rumah Muslim yang tidak memilikinya.

Antara cetakan kitab yang paling banyak tersebar ialah cetakan yang ditahqiq oleh Ustaz Ridhwan Muhammad Ridhwan (seperti yang disebut oleh Sheikh Syu'aib al-Arna’ut) yang lebih tepat berbanding cetakan-cetakan lain. Walau bagaimanapun, masih terdapat banyak kesalahan dan ketidaktepatan, selain daripada ketiadaan rujukan yang jelas. Kebanyakan penerbitan pula bergantung kepada cetakan ini, malah mungkin menambah kesilapan yang tidak terdapat di dalamnya.

Adapun cetakan yang ditahqiq oleh Mustafa Muhammad 'Imarah, beliau hanya memberikan komentar ringkas berdasarkan kitab Dalil al-Falihin Syarh Riyadhus Shalihin karya Muhammad bin 'Allan al-Makki, yang meninggal pada tahun 1057 Hijrah.

Manakala bagi cetakan yang ditahqiq oleh Ustaz Muhyiddin Misto, kajiannya baik, tetapi beliau tidak menjelaskan kedudukan hadis.

Adapun Nuzhah al-Muttaqin 'ala Riyadh al-Salihin oleh Dr. Mustafa al-Khin, Dr. Mustafa al-Bugha, Muhyiddin Misto, Ali al-Syarbaji, dan Muhammad Amin Lutfi, ia merupakan karya yang lebih meluas, di mana para pengarangnya menyebut kedudukan hadis-hadis dari kitab-kitab sunnah serta manfaat setiap hadis.

Adapun cetakan Sheikh Syu'aib al-Arna’ut, ia mempunyai kelebihan dalam meneliti hadis, mengkaji sanadnya, dan menjelaskan kedudukannya dalam kitab-kitab sunnah. Namun, banyak daripada komentarnya sama seperti komentar Dr. Subhi al-Salih.

Apabila kita beralih kepada cetakan Dr. Subhi al-Salih yang dinamakan ‘Manhal al-Waridin Syarh Riyadh al-Salihin’, ia mempunyai kelebihan dalam memastikan ketepatan teks, menerangkan perkataan yang sukar, dan menyusun indeks yang pelbagai. Namun, ia mengandungi kesalahan-kesalahan yang serius, yang telah beliau huraikan dalam risalah khas yang beliau namakan ‘Membezakan yang Baik dari yang Buruk dalam Apa yang Ditulis oleh Dr. Subhi al-Salih dalam Manhal al-Waridin Syarh Riyadh al-Salihin’ yang telah diterbitkan dalam edisi ke-15 majalah al-Basa'ir.

Kesilapan-kesilapannya boleh diringkaskan seperti berikut:

a) Menafikan perkara ghaib atau menakwilkannya: contohnya, syaitan dianggap sebagai simbol dan bukan realiti, pintu-pintu langit dianggap sebagai majaz (kiasan), ruqyah (bacaan dari al-Quran atau doa ke atas orang yang sakit) dianggap sebagai sejenis terapi psikologi yang memberi kesan pada penyakit-penyakit mental, Jabal al-Zahab (Gunung Emas) yang akan terbongkar di Sungai Furat sebelum kiamat dianggap sebagai minyak, Dajjal dianggap sebagai seseorang yang banyak menipu, dan sungai Sayhan dan Jayhan bukan berada di syurga tetapi penduduknyalah daripada kalangan ahli syurga.

b) Ijtihad-ijtihad yang bertentangan dengan ijma' umat Islam adalah seperti berikut: membuat gambar adalah dibolehkan, malaikat masuk ke rumah yang terdapat gambar, iktikaf sah dilakukan selain di masjid, dan memberi salam kepada ahli kitab adalah dibolehkan.

c) Menuduh Abu Hurairah melakukan perubahan terhadap lafaz hadis.

d) Menolak menjilat jari selepas makan, meskipun terdapat hadis mengenainya, kerana dianggap tidak sesuai dengan selera zaman sekarang.

Oleh itu, beliau memutuskan untuk mengeluarkan cetakan yang menggabungkan kelebihan terbaik daripada setiap cetakan sedia ada dan menghindari pemanjangan yang berlebihan. Metodologi beliau dalam memberikan komentar adalah seperti berikut:

i) Beliau bergantung pada cetakan Bassam al-Jabi untuk teks hadis secara umumnya. Beliau menunjukkan lokasi hadis dalam kitab-kitab sunnah, serta tempat hadis tersebut diulang dalam kitab.

ii) Beliau menjelaskan darjat hadis yang terdapat dalam kitab selain Sahihain (Sahih Bukhari dan Sahih Muslim) dari segi kesahihan dan kelemahannya, jika ia menambah atau memperbetulkan penilaian Imam al-Nawawi terhadap hadis tersebut, dengan bergantung kepada kajian Sheikh Syu'aib al-Arna’ut.

iii) Dalam memberikan komentar, beliau bergantung terutamanya kepada Dalil al-Falihin Syarh Riyadh al-Salihin karya Muhammad bin 'Allan al-Siddiqi, kerana ia menjadi rujukan utama dan juga digunakan oleh kebanyakan pengkaji dan pensyarah lain. Jika penjelasan ini tidak mencukupi, beliau akan merujuk kepada syarah hadis, kitab sirah, tafsir, bahasa, dan fiqh. Beliau tidak mengabaikan sebarang usaha untuk memberikan penjelasan yang jelas, menjawab soalan, dan menyelesaikan masalah yang timbul. Beliau juga memberikan sebab turunnya hadis (sabab wurud) jika ia berkaitan dengan pemahaman, semuanya dengan bahasa yang paling ringkas untuk mengelakkan pemanjangan yang berlebihan.

iv) Beliau menyebut beberapa faedah penting atau hukum dalam beberapa hadis, tetapi tidak terlalu banyak agar tidak menambah kepada saiz kitab.

v) Beliau juga melampirkan indeks abjad bagi permulaan hadis untuk memudahkan rujukan.

Kitab ini telah diusahakan oleh beliau selama lima tahun.

8 – Khulasah al-Ahkam Min Mazahib al-Aimmah al-A’lam.

Kitab ini menghimpunkan intisari hukum-hukum fiqh berdasarkan empat mazhab yang diringkaskan daripada dua buah kitab penting iaitu Bidayah al-Mujtahid wa Nihayah al-Muqtasid karya Ibnu Rusyd dan al-Qawanin al-Fiqhiyyah karya Ibnu Juzay al-Gharnathi. 

Penulisan ini bertujuan untuk menyebarkan pengetahuan di kalangan manusia tentang pendapat-pendapat mazhab fiqh yang muktamad dengan cara yang mudah dan ringan, di mana pertama sekali beliau menyebutkan apa yang disepakati oleh keempat-empat imam. Jika mereka tidak bersepakat dalam sesuatu hukum, beliau akan menunjukkan siapa yang berbeza pendapat di kalangan mereka. 

Kitab ini dianggap sebagai ringkasan yang padat tanpa mengurangkan kandungannya dan membolehkan pembaca mengetahui hukum-hukum mengikut pelbagai mazhab dalam tempoh yang singkat.

b – Tahqiq (Semakan dan Suntingan):

1 - Matan al-Ghayah wa al-Taqrib (Fiqh al-Syafi’i) oleh Imam Abu Shuja’. (Muat Turun)

Kitab Matan Abi Shuja’ yang dinamakan al-Ghayah wa at-Taqrib oleh Qadhi Ahmad bin Husain al- telah dicetak berkali-kali kerana ia banyak dibaca di seluruh dunia Islam. Kitab ini dianggap sebagai salah satu kitab mazhab Syafie yang paling banyak digunakan oleh pelajar pemula, disebabkan oleh ringkasnya bahasa, mudahnya perkataan, dan keikhlasan pengarangnya. Namun, terdapat beberapa kelemahan dalam hukum-hukumnya, kekurangan dalam syarat-syaratnya, dan kekeliruan dalam beberapa lafaznya.

Beliau pernah membuat beberapa catatan di tepi kitab ini ketika mengajarnya. Salah seorang rakan beliau melihatnya, dan meminta beliau untuk mencetaknya. Pada mulanya, beliau agak ragu-ragu, tetapi kemudian Allah melapangkan hati beliau melalui mimpi yang beliau lihat. Setelah beristikharah kepada Allah, beliau kembali kepada catatan-catatan tersebut dan menambah banyak lagi serta berusaha untuk menyertakan setiap hukum dengan dalilnya. Maka, berikut adalah khidmat beliau dalam kitab ini:

i) Beliau meneliti pendapat-pendapat yang lemah dan menunjukkan pendapat yang lebih kuat dan boleh dijadikan fatwa.

ii) Beliau menyatakan ukuran, saiz, dan jarak dengan unit yang lebih digunakan sekarang.

iii) Beliau menghilangkan ketidaksesuaian yang terdapat pada beberapa pernyataan antara ringkasan dan perincian.

iv) Beliau menyempurnakan syarat-syarat yang kurang dan menjawab persoalan yang timbul berkaitan ungkapan tertentu.

v) Beliau menjelaskan perkataan dan frasa yang tidak jelas serta menambahkan banyak faedah, perkara penting dan penjelasan.

vi) Beliau menyertakan dalil bagi setiap hukum, kebanyakannya daripada al-Quran atau sunnah, serta menyebutkan sumber hadis dan menjelaskan tarafnya dalam banyak keadaan. Beliau memilih hadis yang mengandungi galakan dan amaran.

vii) Untuk teks kitab, beliau menggunakan naskhah kitab yang tepat.

Untuk cetakan ketiga, beliau telah menyemak kembali kitab ini dan membuat perubahan, menambah dan menghapuskan, serta mendahulukan dan mengemudiankan isi kandungan. Cetakan ini yang mempunyai kelebihan berikut:

i) Membandingkan teks dengan dua manuskrip yang ada di perpustakaan al-Zahiriyyah di Damsyik. Manuskrip pertama berada di bawah nombor 431 (Fiqh Syafie) yang ditulis oleh Abdul Fattah al-Khatib pada tahun 1289 Hijrah. Manuskrip kedua berada di bawah nombor 504 (Fiqh Syafie) yang ditulis oleh Sulaiman al-Darani pada tahun 1093 Hijrah. Beliau bergantung pada teks yang lebih tepat dan sesuai antara keduanya serta syarahan teks tersebut.

ii) Menyusun teks dengan harakat penuh, serta menyusun perkara yang perlu diperjelaskan dalam kajian dan catatan, dengan meletakkan tanda baca.

iii) Ayat-ayat al-Quran yang dijadikan dalil ditulis mengikut rasm Uthmani yang telah disepakati oleh para ulama serta menunjukkan kedudukan ayat-ayat tersebut dalam mushaf al-Quran.

iv) Melengkapkan dalil-dalil yang kurang dalam cetakan pertama daripada al-Quran dan hadis, sehingga cetakan ini mengandungi dalil-dalil utama mazhab.

v) Menggunakan kitab-kitab rujukan yang muktabar untuk penilaian hadis dalam bidang fiqh, seperti Talkhis al-Habir dan Bulugh al-Maram karya Ibnu Hajar al-Asqalani serta Nail al-Autar karya al-Shaukani dan lain-lain kitab. Beliau juga menyatakan darjat hadis tersebut. Dalam cetakan pertama, beliau lebih banyak bergantung kepada apa yang terdapat dalam kitab al-Taj al-Jami' lil-Ushul karya Mansur Ali Nasif.

vi) Menyebut dalil daripada ijma' atau qiyas bagi hukum-hukum yang tidak ada nas dalam al-Quran atau sunnah.

vii) Menyatakan pendapat yang berbeza daripada mazhab Syafie dalam kalangan mazhab lain bagi isu-isu yang sukar diamalkan menurut mazhab Syafie untuk mengelakkan kesulitan kepada masyarakat.

viii) Menggabungkan bahagian muamalat dengan ibadat agar kajian kitab ini lengkap kerana cetakan pertama dan kedua hanya merangkumi bahagian ibadat sahaja.

2 - Al-Durar al-Bahiyyah fima Yalzam al-Mukallaf min al-'Ulum al-Shar'iyyah (Fiqh al-Syafi’i) oleh Sheikh Abu Bakar Shata. (Muat Turun)

Risalah ini walaupun kecil saiznya, mengandungi empat bidang ilmu: Ilmu Usuluddin, Ilmu Usul Fiqh, Ilmu Fiqh, dan Ilmu Tasawuf. Disebabkan kepentingannya, risalah ini telah disyarahkan oleh murid pengarangnya, al-Allamah Sheikh Abdul Hamid bin Muhammad Ali Quddus bin Abdul Qadir al-Khatib dalam sebuah kitab yang dinamakan Al-Anwar al-Saniyyah 'ala al-Durar al-Bahiyyah. Sesiapa yang melihat risalah ini akan mendapati ia bermanfaat dan merangkumi apa yang diperlukan oleh seorang Muslim dari segi akidah, ibadah, dan akhlak.

Namun, beliau mendapati terdapat beberapa hukum yang lemah dan beberapa perbahasan yang kurang lengkap di dalamnya. Oleh itu, beliau melihat keperluan untuk mengkaji dan mengulas risalah ini, bergantung kepada cetakan yang dicetak di Matba'ah al-Miriyyah pada 22 Zulqaedah tahun 1303 Hijrah, iaitu hanya tiga belas hari selepas ia dikarang. Berikut adalah khidmat yang telah beliau lakukan dalam risalah ini:

i) Beliau menunjukkan hukum-hukum yang lemah dengan apa yang bersesuaian dengannya yang dijadikan fatwa.

ii) Beliau melengkapkan syarat, rukun, dan kekurangan yang terdapat.

iii) Beliau menjelaskan perkataan dan ungkapan yang tidak jelas, menambah banyak pelengkap dan penjelasan, serta memberi perincian dalam banyak hukum yang penting.

iv) Beliau mengembangkan beberapa perbahasan yang ringkas, seperti haji, sehingga menjadi jelas dan lengkap.

v) Beliau menilai ukuran, saiz, dan jarak yang terdapat di dalamnya dengan unit yang dikenali pada masa kini.

vi) Beliau menunjukkan kedudukan ayat-ayatnya dalam al-Quran serta menyatakan sumber hadis-hadisnya.

3 - Al-Muqaddimah al-Hadramiyyah fi Fiqh al-Shafi'iyyah (Fiqh al-Syafi’i) oleh Imam Abdul Rahman Bafadl al-Hadrami.

4 - Tanwir al-Qulub Fi Mu’amalah ‘Allam al-Ghuyub oleh Sheikh Muhammad Amin al-Kurdi. (Muat Turun)

Kitab Tanwīr al-Qulūb fī Muʿāmalah al-ʿAllām al-Ghuyūb adalah sebuah karya yang agung dan bermanfaat. Ia tidak terlalu panjang sehingga membosankan, juga tidak terlalu ringkas sehingga mengabaikan isi penting. Penulisnya telah mengumpulkan pelbagai topik dalam aqidah tauhid, fiqh, dan akhlak, mencakupi setiap isu yang penting serta menyertakan setiap manfaat yang diperlukan. Dengan susunan kata yang teliti dan gaya bahasa yang mudah, kitab ini menonjol berbanding banyak kitab lain dalam kalangan ulama Syafie dengan kelebihan-kelebihan ini.

Oleh itu, beliau mengambil inisiatif untuk mentahqiq dan mengulas kitab ini supaya manfaatnya menjadi lebih sempurna dan mudah difahami. Sebelum ini, kitab ini telah diberi komentar oleh Ustaz Muhammad Ali Idlibi. Namun, usaha beliau tidak sepenuhnya mencapai tujuan kerana beliau tidak membezakan antara kata-kata penulis dan kata-kata anaknya. Beliau berharap tahqiq ini dapat memenuhi keperluan para pelajar ilmu dan mengurangkan keperluan mereka untuk merujuk dan mencari lebih banyak kitab lain.

Usaha beliau dalam edisi ini:

a) Beliau telah membetulkan kata-kata yang berpotensi menimbulkan kekeliruan dan meletakkan tanda baca.

b) Beliau menjelaskan istilah dan ungkapan yang sukar difahami serta menerangkan perkara yang memerlukan penjelasan.

c) Beliau menunjukkan pendapat-pendapat yang lemah dalam kitab ini dan menyatakan pendapat yang muktamad yang menjadi rujukan fatwa.

d) Beliau menyesuaikan ukuran berat, isipadu, dan jarak kepada unit-unit yang digunakan sekarang, seperti gram, liter, dan meter.

e) Beliau menyatakan lokasi ayat al-Quran dan meletakkannya dalam teks dengan kurungan segi empat serta mentakhrij hadis-hadis yang tidak ditakhrij oleh penulis atau anaknya, sambil menjelaskan darjat hadis tersebut.

f) Dalam perkara di mana sukar untuk diamalkan mengikut mazhab Syafie, beliau  merujuk kepada mazhab lain bagi mengelakkan kesulitan kepada umat Islam.

g) Beliau memperluaskan beberapa topik yang diringkaskan seperti bab puasa dan haji.

h) Beliau membezakan kata-kata anak penulis daripada kata-kata penulis dengan meletakkannya dalam kurungan segi empat.

5 - Bidayah al-Mujtahid Wa Nihayah al-Muqtasid oleh Ibn Rushd, sebanyak 4 jilid. (Muat Turun)

Kitab Bidayah al-Mujtahid adalah sebuah karya yang agung dan bermanfaat, dianggap sebagai salah satu kitab terkemuka dalam bidang fiqh perbandingan. Namun, kitab ini belum mendapat perhatian yang mencukupi agar dapat dimanfaatkan sepenuhnya. Ibn Rushd dalam kitab ini membawakan dalil-dalil hukum daripada hadis-hadis, tetapi kebanyakannya tidak dinyatakan takhrij hadisnya. Selain itu, beliau jarang sekali membincangkan sanad hadis yang dikemukakannya. Disamping itu, mazhab Ahmad sering kali tidak disebutkan dan hukum-hukum, isu-isu, serta permasalahan dalam kitab ini disampaikan secara bercampur aduk tanpa pemisahan yang jelas antara satu sama lain.

Terdapat banyak perkara yang memerlukan kajian, penelitian, penjelasan, dan ulasan. Oleh itu, beliau telah berusaha sedaya upaya untuk menjadikan edisi ini sebagai edisi terbaik. Usaha ini telah memakan masa selama sepuluh tahun. Berikut adalah khidmat yang beliau lakukan:

a) Beliau telah menggunakan teks kitab yang paling tepat daripada versi-versi cetakan yang ada kerana beliau tidak menemui manuskrip asal kitab ini.

b) Beliau telah meletakkan tajuk-tajuk untuk bab dan isu-isu bagi memudahkan pembaca membuat rujukan dan mencapai kandungan yang diinginkan. Tajuk-tajuk tambahan yang beliau masukkan diletakkan dalam kurungan.

c) Beliau telah menggunakan tanda baca kerana ia penting untuk memahami ayat-ayat, serta memisahkan setiap hukum, isu, atau kajian ke dalam perenggan yang berasingan. Dalam cetakan terdahulu, kandungan tersebut bercampur aduk.

d) Beliau membetulkan perkataan-perkataan yang memerlukan pembetulan, memberikan penjelasan bagi istilah-istilah yang memerlukan penerangan dan membuat kritikan terhadap perkara yang perlu dikritik.

e) Beliau menetapkan ayat-ayat al-Quran dengan menggunakan rasm Uthmani kerana ia adalah kaedah penulisan yang diiktiraf dalam mushaf dan beliau turut menyatakan kedudukannya dalam surah-surah.

f) Beliau memberikan tanda baris sepenuhnya pada hadis-hadis yang disebutkan agar ia lebih menonjol dalam kitab ini dan memudahkan pembaca merujuknya.

g) Beliau telah mentakhrij hadis-hadis yang disebutkan dan menjelaskan kedudukannya. Dalam hal ini, beliau pertama sekali merujuk kepada kitab al-Hidayah fi Takhrij Ahadith al-Bidayah karya al-Hafiz al-Muhaddith Ahmad bin Muhammad bin al-Siddiq al-Ghumari. Seterusnya, beliau merujuk kepada kitab Tariq al-Rushd ila Takhrij Ahadith Bidayah Ibn Rushd karya Sheikh Abdul Latif bin Ibrahim Al Abdul Latif, pensyarah di Kuliah Syariah, Universiti Islam Madinah. Selain itu, beliau turut merujuk kepada kitab-kitab takhrij lain seperti Bulugh al-Maram fi Adillat al-Ahkam oleh Ibn Hajar al-Asqalani, Nail al-Awtar oleh al-Shaukani dan lain-lain. Beliau menghadkan takhrij hadis kepada periwayat-periwayat utama seperti al-Bukhari, Muslim, Abu Daud, al-Tirmizi, dan al-Nasa’i sekiranya hadis itu terdapat dalam kitab-kitab mereka. Jika tidak, beliau akan menyebut periwayat utama lain yang mengeluarkan hadis tersebut. Dalam menyatakan kedudukan hadis, beliau menyebut siapa yang mensahihkan, menghasankan, atau mendhaifkan hadis tersebut.

h) Beliau membandingkan hukum-hukum yang disebutkan dalam kitab ini dengan apa yang terdapat dalam kitab Rahmat al-Ummah fi Ikhtilaf al-A’immah oleh Muhammad bin Abdul Rahman al-Dimasyqi al-Uthmani al-Syafie. Apabila terdapat perbezaan antara kedua-duanya, beliau merujuk kepada kitab-kitab setiap mazhab untuk menetapkan yang paling tepat. Beliau juga menyebut pendapat yang dipegang dalam sesuatu isu tanpa mengira sama ada ia pendapat pengasas mazhab atau tidak. Kemudian, beliau menambahkan isu-isu dan hukum-hukum yang tidak disebutkan dalam Bidayat al-Mujtahid tetapi terdapat dalam Rahmat al-Ummah supaya kitab ini menjadi lebih lengkap dan bermanfaat.

i) Beliau menyandarkan pandangan kepada mazhab-mazhab mereka jika ia belum disandarkan, membetulkan penyandarannya jika terdapat kesalahan, dan menyebut pandangan mazhab Ahmad kerana ia sering kali diabaikan oleh penulis kitab ini.

6 - Nur al-Yaqin fi Sirah Sayyid al-Mursalin oleh Sheikh Muhammad al-Khudari.

7 - 'Umdat al-Salik Wa Umdah al-Nasik (Fiqh al-Syafi’i) oleh Imam Ibnu al-Naqib. (Muat Turun)

Terdapat banyak kitab telah dikarang dalam bidang fiqh dan para ulama telah memperkayakan ilmu ini dengan pelbagai karya, baik dalam bentuk penulisan panjang yang komprehensif mahupun ringkasan-ringkasan yang bermanfaat.

Salah satu ringkasan tersebut ialah kitab Umdah al-Salik yang dikarang oleh Ibnu al-Naqib. Ibn al-Naqib dalam karyanya ini banyak bergantung pada pendapat Imam Muhammad al-Ramli. Disebabkan kepentingan kitab ini, ramai ulama telah memberikan khidmat terhadapnya dalam bentuk syarah, penjelasan, dan tahqiq.

Antara usaha tahqiq terhadap kitab ini ialah yang dilakukan oleh dua tokoh: Saleh Mu’adhin dan Muhammad Ghiyath al-Sabbagh. Namun, terdapat beberapa kritikan terhadap edisi mereka, antaranya:

a) Mereka telah melakukan perubahan dalam teks asal penulis dengan cara membuang, menambah, atau menggantikan perkataan tanpa memberi isyarat kepada perubahan tersebut.

b) Mereka menomborkan beberapa kajian dengan cara yang mengubah sistem penomboran asal yang dimaksudkan oleh penulis.

c) Mereka tidak memberikan peringatan terhadap semua hukum yang tidak dipegang sebagai pendapat muktamad dalam kitab ini. Bahkan, dalam beberapa tempat, mereka memberikan komentar terhadap pendapat yang tidak muktamad sambil membelakangkan pendapat yang muktamad.

d) Terdapat banyak kesilapan dalam komentar mereka terhadap kitab ini.

Oleh itu, beliau memutuskan untuk mencetak kitab ini dengan edisi yang layak bagi memudahkan para pelajar dan memperluaskan manfaatnya. Usaha beliau dalam tahqiq ini dilakukan seperti berikut:

a) Beliau telah membandingkan kitab ini dengan dua manuskrip yang ditemui di Markaz Jum’ah Al-Majid untuk Kebudayaan dan Warisan di Dubai (salah satu daripadanya ditulis pada tahun 1239H). Beliau memilih teks yang paling sahih dan sesuai di antara kedua-duanya, setelah merujuk kepada Fayd al-Ilah dan Anwar al-Masalik. Beliau tidak mencatatkan perbezaan antara manuskrip untuk mengelakkan catatan kaki menjadi terlalu sarat bagi pembaca. Dalam perbandingan dengan cetakan kitab terdahulu, beliau mendapati terdapat teks yang dibuang, ditambah, atau diubah daripada susunan asal penulis. Oleh itu, beliau menetapkan semula teks yang hilang, membuang yang ditambah, dan mengembalikan teks kepada susunan asalnya.

b) Beliau telah menambah tanda baris sepenuhnya pada teks asal serta menambah tanda baris pada perkataan yang memerlukan penjelasan bagi mengelakkan kekeliruan dalam tahqiq dan komentar.

c) Beliau telah meletakkan tanda baca kerana kepentingannya dalam memahami teks. Beliau membahagikan kandungan kepada perenggan-perenggan yang lebih mudah difahami dan memberikan tajuk kepada bab-bab. Tajuk tersebut diletakkan dalam tanda kurungan segi empat supaya dapat dibezakan daripada teks asal.

d) Beliau telah mencatatkan ayat-ayat al-Quran dalam rasm Uthmani yang diiktiraf oleh para ulama, serta menyatakan lokasi ayat tersebut dalam surah.

e) Beliau menambah beberapa dalil sekiranya ia mengandungi dorongan, ancaman, penjelasan hukum, atau bantahan terhadap syubhat. Namun, beliau tidak memperbanyakkan dalil kerana beliau telah memberi tumpuan kepada dalil-dalil dalam tahqiq beliau terhadap kitab Matan al-Ghayah wa al-Taqrib karya Abu Shuja’.

f) Beliau menunjukkan hukum-hukum yang lemah serta pendapat yang bertentangan dengannya, iaitu pendapat muktamad yang dijadikan pegangan, dalam lebih daripada dua puluh tempat.

g) Dalam situasi di mana sukar untuk mengamalkan pendapat mazhab Syafie, beliau merujuk kepada mazhab lain untuk mengelakkan kesulitan bagi umat Islam, seperti dalam bab zakat dan beberapa jenis jual beli.

h) Beliau menyesuaikan ukuran berat, isipadu, dan jarak dengan unit-unit moden seperti gram, liter, dan meter.

i) Beliau menjelaskan istilah dan ungkapan yang sukar difahami, serta menambah banyak manfaat, peringatan, dan pelengkap.

j) Akhir sekali, beliau kadang-kadang menjelaskan rahsia pensyariatan, maqasid Islam, dan hikmah di sebalik sesuatu hukum.

8 - Al-Durar al-Mubahah fi al-Hazr wa al-Ibahah (Fiqh Hanafi) oleh Sheikh al-Nahlawi.

9 - Al-Anwar al-Muhammadiyyah min al-Mawahib al-Ladunniyyah oleh Sheikh Yusuf al-Nabhani. (Muat Turun)

Setelah beliau mentahqiq kitab Nur al-Yaqin fi Sirah Sayyid al-Mursalin karya Muhammad bin Afifi al-Bajuri (yang lebih dikenali sebagai al-Khudari), seorang ulama yang wafat pada tahun 1345H, beliau merasa terdorong untuk menyempurnakannya dengan kitab al-Anwar al-Muhammadiyyah kerana keluasannya dalam membahaskan tentang sifat-sifat mulia Nabi Muhammad. Jika Nur al-Yaqin lebih menekankan aspek sejarah sirah, maka al-Anwar al-Muhammadiyyah menguatkan sisi peribadi baginda.

Beliau telah membandingkan kandungan kitab ini dengan rujukan asalnya, iaitu al-Mawahib al-Ladunniyyah bi al-Manh al-Muhammadiyyah dan menyempurnakan kekurangan dalam bab sirah dengan merujuk Nur al-Yaqin. Usaha beliau dalam proses penyemakan dan penyuntingan kitab ini adalah seperti berikut:

a) Beliau membetulkan kesalahan dalam perkataan dan ayat yang terdapat dalam naskhah asal dengan merujuk kepada al-Mawahib al-Ladunniyyah.

b) Beliau menambah tanda baca dan membahagikan teks kepada perenggan untuk memudahkan pembacaan.

c)  Beliau menambah beberapa tajuk kecil dan istilah yang diperlukan untuk memperjelaskan kandungan. Penambahan ini dimasukkan dalam tanda kurungan.

d) Beliau memberikan penjelasan bagi perkataan atau makna yang sukar difahami.

e) Beliau menunjukkan lokasi ayat-ayat al-Quran dalam mushaf, mentafsirkan ayat yang memerlukan penjelasan, dan menyalin ayat dengan rasm Uthmani sebagaimana yang diwajibkan.

f) Beliau meneliti hadis-hadis yang terdapat dalam kitab ini, mengeluarkannya, dan menjelaskan statusnya (sama ada sahih, hasan, atau dhaif).

g)  Beliau menambah bahagian sirah yang belum lengkap dengan maklumat tambahan yang berfaedah, mengandungi pengajaran, atau membantu menyelesaikan kekeliruan.

h) Beliau menukar jarak perjalanan yang disebutkan kepada ukuran kilometer, serta menunjukkan lokasi kabilah dan tempat yang disebutkan dalam kitab.

i)  Beliau menambah selawat dan salam secara penuh jika pengarang hanya menyebut 'alaihis-salam kerana dianjurkan untuk tidak memisahkan selawat daripada salam ketika menyebut Nabi.

Kitab ini pernah ditahqiq oleh Sheikh Khalid Abdulrahman al-'Ak dalam edisi cetakan Dar al-Basha'ir, Damsyik. Namun, usaha beliau tidak memenuhi keperluan sepenuhnya. Berikut adalah beberapa kelemahan yang dikenalpasti:

a) Beliau mengkritik kitab ini secara terbuka dalam mukadimahnya sehingga mengurangkan minat pembaca. Sebaiknya, kritikan tersebut diletakkan di tempat yang sesuai dalam kitab.

b) Beliau memberikan 222 ulasan sepanjang kitab, iaitu purata satu ulasan setiap tiga halaman. Separuh daripada ulasan tersebut menafikan atau menolak maklumat tanpa bukti yang kukuh, sedangkan kaedah menyatakan bahawa kenyataan yang menetapkan sesuatu lebih diutamakan daripada kenyataan yang menafikannya.

c) Beliau tidak merujuk kepada al-Mawahib al-Ladunniyyah atau syarahnya oleh al-Zurqani. Sekiranya dilakukan, beliau dapat mengelak daripada membuat kesimpulan yang lemah atau menolak banyak riwayat dengan alasan tidak sahih.

d) Beliau tidak menunjukkan lokasi ayat al-Quran atau membuat takhrij hadis yang disertakan.

e) Beliau menggunakan banyak tanda baca seperti tanda soal dan seruan secara berlebihan, yang merosakkan maksud teks asal.

f) Sebahagian ulasan adalah aneh, bercanggah, tidak masuk akal atau kurang sopan.

g) Beliau memotong beberapa bahagian teks asal, seperti doa pengarang yang menyebut 'bi jah Sayyidina Muhammad Khatam al-Nabiyyin'. Sebaiknya, teks asal dibiarkan dan ulasan diberikan di nota kaki.

h) Banyak bahagian teks asal yang tidak disedari hilang dalam proses penyuntingan.

Edisi baharu ini diusahakan untuk mengatasi kekurangan-kekurangan tersebut dan menyediakan naskhah yang lebih lengkap dan sahih untuk para pembaca.

10 - Al-Qawanin al-Fiqhiyyah Fi Talkhis Mazhab al-Malikiyyah (Fiqh Maliki) oleh Imam Ibnu Juzai.

Kitab al-Qawānin al-Fiqhiyyah karya Ibn Juzayy merupakan salah satu kitab paling masyhur dalam Mazhab Maliki. Ia adalah sebuah ringkasan yang sangat komprehensif mengenai mazhab ini, sambil memberikan perhatian kepada pendapat dalam Mazhab Syafi‘i, Hanafi, dan Hanbali. Kitab ini masyhur kerana ringkasannya dalam menyebutkan pandangan dan pendapat tanpa memuatkan dalil-dalil atau sebab-sebab yang melandasi pandangan tersebut, kecuali dalam beberapa kes yang jarang berlaku. Ia juga tidak menyertakan kritikan, komentar, atau tarjih.

Kitab ini menjadi rujukan bagi Sheikh Muhammad Bashir al-Shaqfah dalam karyanya al-Fiqh al-Maliki fi Thawbihi al-Jadid. Walaupun begitu, ia tidak banyak menarik perhatian para pensyarah dan terdapat beberapa hukum yang tidak dianggap muktamad dalam mazhab tersebut. Syeikh Majid al-Hamawi telah mengenal pasti terdapat kira-kira lima puluh hukum yang tidak muktamad. Selain itu, pengarang kerap mengabaikan pendapat Imam Ahmad dalam tulisannya.

Kitab ini telah dicetak beberapa kali, tetapi tidak mendapat perhatian yang mencukupi dalam penyuntingannya. Bahkan, terdapat beberapa kesilapan cetakan dan perubahan kata yang terjadi dalam beberapa edisi. Salah satu edisi yang paling menonjol ialah edisi suntingan Abdul Karim al-Fudhaili (terbitan al-Maktabah al-‘Asriyyah, Beirut). Namun, komentar beliau sangat sedikit dan tidak mencukupi untuk memenuhi keperluan pembaca. Kebanyakan catatannya hanya berupa penjelasan kata-kata, biografi kitab dan tokoh, serta jarang menyentuh isu-isu fiqh secara mendalam. Beliau juga jarang membincangkan perbezaan pandangan dalam fiqh, dan dalam beberapa situasi, beliau mengubah ungkapan pengarang akibat ketidakfahamannya terhadap maksud asal ungkapan tersebut.

Oleh itu, beliau memutuskan untuk mengeluarkan edisi ini dengan susunan baharu yang lebih baik. Khidmat beliau dalam edisi ini dilakukan seperti berikut:

a) Beliau telah merujuk kepada sebuah manuskrip kitab ini yang telah disalin oleh penyalin pada awal bulan Safar tahun 1296 Hijrah. Melalui rujukan ini, banyak kesalahan cetakan dalam edisi-edisi terdahulu telah saya betulkan.

b) Beliau membariskan perkataan yang perlu dibariskan.

c) Beliau menggunakan tanda baca untuk memperjelaskan maksud ayat. Setiap hukum, isu, atau perbahasan diletakkan dalam perenggan yang berasingan.

d) Dalam beberapa keadaan, beliau menambah beberapa perkataan untuk memastikan makna ayat lebih jelas. Perkataan tambahan ini dimasukkan di antara kurungan. Walau bagaimanapun, tambahan ini sangat sedikit.

e) Beliau menjelaskan istilah-istilah atau ayat-ayat yang kabur dan memberikan ulasan pada bahagian-bahagian yang memerlukannya.

f) Beliau meneliti hadis-hadis yang disebutkan dalam kitab ini, mengeluarkan sumbernya dan menjelaskan darjatnya (sama ada sahih, hasan, atau dhaif).

g) Beliau menisbahkan pendapat kepada mazhabnya jika ia tidak dinyatakan dan memperbetulkan penisbahan yang salah (yang ternyata banyak).

h) Beliau menjelaskan pandangan yang muktamad sekiranya pengarang tidak menyebutkannya.

i) Beliau membandingkan hukum-hukum yang disebutkan dalam kitab ini dengan apa yang disebutkan dalam Bidayah al-Mujtahid karya Ibn Rushd. Saya juga merujuknya kepada kitab Rahmat al-Ummah fi Ikhtilaf al-Aimmah karya Muhammad bin Abdul Rahman al-Dimasyqi. Sekiranya terdapat perbezaan, saya akan kembali kepada kitab-kitab utama setiap mazhab untuk menentukan kebenarannya.

j) Beliau menyusun sebuah biografi ringkas tentang pengarang di awal kitab.

11 - Fath al-Mu'in bi Sharh Qurrah al-'Ayn (Fiqh al-Syafi’i) oleh  Imam Zainuddin al-Malibari. (Muat Turun)

Imam Zainuddin al-Malibari telah menyusun sebuah matan ringkas yang kukuh dalam beberapa helaian kecil. Beliau menyertakan dalam matan ini kebanyakan perkara yang diperlukan oleh mukallaf dan menamakannya Qurrah al-‘Ayn bi Muhimmat al-Din. Sesungguhnya, nama matan ini benar-benar mencerminkan isi kandungannya, di mana ia merangkumi perkara-perkara penting dalam hukum, cabang-cabang fiqh, dan bab-bab lain yang menjadi panduan bagi pelajar pemula dan peringatan bagi mereka yang sudah mendalami ilmu.

Kemudian, Imam Zainuddin al-Malibari mengembangkan matan tersebut dengan mensyarahkannya dalam kitab Fath al-Mu'in. Beliau menjelaskan isyarat-isyarat halus dan makna-makna yang mendalam di sebalik ungkapannya yang ringkas. Beliau juga menambah banyak hukum dan bab yang tidak dimasukkan dalam matan asal dan tidak disebut di dalamnya. Hasilnya, kitab ini menjadi sebuah karya ilmiah yang istimewa dan permata fiqh yang jarang sekali dapat ditandingi oleh syarah lain, apatah lagi menyerupainya.

Kitab ini dibahagikan kepada empat bahagian:

Bahagian ibadat

Bahagian muamalat

Bahagian hal ehwal peribadi

Bahagian jenayah, jihad, dan kehakiman

Setiap bahagian pula dibahagikan kepada bab-bab, dan setiap bab dibahagikan lagi kepada beberapa fasal. Dalam setiap fasal, terdapat pelbagai cabang hukum dan penjelasan tambahan yang memperkaya pemahaman pembaca.

Khidmat Beliau dalam Cetakan Ini:

a) Beliau menggunakan cetakan karya Ustaz Bassam al-Jabi sebagai asas untuk edisi ini. Cetakan tersebut berdasarkan beberapa manuskrip dan telah diterbitkan oleh Dar Ibn Hazm di Beirut pada tahun 1424H (2004M). Walau bagaimanapun, beliau juga merujuk kepada sumber lain apabila diperlukan.

b) Beliau membezakan teks Qurrah al-‘Ayn daripada Fath al-Mu‘in dengan menggunakan warna hitam untuk memudahkan pembaca membezakan antara keduanya.

c) Beliau memberikan perhatian kepada penggunaan tanda baca kerana kepentingannya dalam memahami teks, dan membahagikan perbincangan kepada perenggan-perenggan kecil.

d) Beliau menunjukkan hukum-hakam yang tidak dipegang sebagai pandangan muktamad dalam kitab ini yang berjumlah hampir 60 tempat,dan menggantikannya dengan pendapat yang menjadi pegangan utama dan diakui sebagai pandangan yang boleh difatwakan.

e) Beliau menyebut perbezaan pendapat antara Imam al-Ramli dan Imam Ibn Hajar jika wujud, sebagai panduan yang memudahkan kerana seorang mufti berhak memilih mana-mana pendapat daripada kedua-duanya jika tidak mampu membuat tarjih. Penulis kitab ini banyak bergantung kepada pandangan gurunya, Ibn Hajar.

f) Beliau menyesuaikan ukuran berat, isipadu, dan jarak menggunakan unit ukuran moden seperti gram, liter, dan meter.

g) Beliau merujuk kepada mazhab-mazhab lain dalam isu-isu yang sukar diamalkan mengikut Mazhab Syafi‘i, demi mengurangkan kesulitan dan memberi kelonggaran kepada umat Islam.

h) Beliau menjelaskan perkara-perkara yang memerlukan penjelasan, memperincikan apa yang perlu diterangkan, serta menghilangkan kekaburan dan kerumitan dalam beberapa ungkapan.

12 - Al-Minhaj (Fiqh al-Syafi’i) oleh Imam al-Nawawi, sebanyak 2 jilid. (Muat Turun)

Al-Minhaj adalah antara karya paling berharga Imam al-Nawawi. Ia mengandungi ungkapan yang padat dan menjadi rujukan utama dalam memastikan ketepatan mazhab Syafie. Kitab ini, bersama syarah dan huraian-huraiannya, menjadi asas bagi fatwa dalam mazhab. Para ulama Syafie telah memberikan perhatian besar kepadaa al-Minhaj, sama ada dengan mensyarah, meringkaskan, menulis ulasan, menyusun dalam bentuk nazam atau meletakkan dalilnya. Sungguh, hanya syarahnya sahaja sudah melebihi seratus karya. Ada di antaranya yang tidak bertahan, ada yang masih belum diterbitkan, dan ada pula yang telah dicetak dan diedarkan.

Usaha beliau dalam edisi ini:

a) Beliau menggunakan teks Sheikh Muhammad al-Zuhri al-Ghamrawi dalam syarahnya al-Siraj al-Wahhaj Sharh al-Minhaj sebagai rujukan utama. Ini kerana beliau sebelum ini telah menyemak dan memperbetulkan cetakan al-Minhaj bersama beberapa syarah dan ulasannya. Ketika Sheikh Mustafa al-Babi al-Halabi memintanya menulis syarah ringkas bagi matan al-Minhaj, sudah tentu beliau memilih teks paling tepat berdasarkan pengalamannya dalam pembetulan tersebut. Oleh itu, teks ini dianggap yang terbaik, sebagaimana yang dapat dirasai oleh para pengkaji. Beliau juga menyemak syarah-syarah al-Minhaj apabila terdapat perbezaan antara manuskrip dan beliau memilih teks yang paling hampir kepada kebenaran. Tujuan utama tahqiq ini adalah untuk memastikan hukum syarak yang sahih dengan ungkapan yang tepat dari segi struktur dan makna.

b) Beliau memberikan perhatian kepada penggunaan tanda baca kerana penting dalam memahami teks. Beliau juga membahagikan isi kandungan kepada perenggan-perenggan dan menambah beberapa tajuk yang diperlukan. Tajuk-tajuk ini dibezakan daripada teks asal dengan kurungan segi empat.

c) Beliau menunjukkan hukum-hukum yang tidak muktamad dalam lebih daripada 40 tempat dan menyebut pendapat yang rajih pada perkara yang Imam al-Nawawi tinggalkan. Ini dilakukan dengan merujuk kepada dua tokoh utama mazhab, iaitu Ibnu Hajar dan al-Ramli, dalam kitab Tuhfah al-Muhtaj, Nihayah al-Muhtaj dan hashiyyah ke atas dua kitab tersebut.

d) Beliau menyebutkan beberapa perbezaan pendapat antara Ibn Hajar dan al-Ramli sekiranya ia relevan.

e) Beliau menyesuaikan ukuran berat, isipadu, dan jarak dengan unit-unit yang dikenali sekarang seperti gram, liter, dan meter.

f) Beliau merujuk kepada mazhab-mazhab lain dalam beberapa isu untuk menambahkan manfaat kepada pembaca.

g) Beliau menjelaskan istilah-istilah dan ungkapan yang memerlukan penerangan, serta menghilangkan kekaburan pada beberapa bahagian teks.

13 - Al-Hadiyyah al-'Ala'iyyah Li Talamiz al-Makatib al-Ibtidaiyyah (Fiqh Hanafi) oleh Sheikh Muhammad 'Alauddin 'Abidin.

14 - Al-Arba'un Fi al-Ahkam oleh al-Hafiz al-Munziri. (Muat Turun)

Kitab ini menghimpunkan empat puluh hadis Nabi yang diambil daripada Sahih al-Bukhari dan Sahih Muslim berkaitan hukum-hakam syariah dan hadis tersebut dipilih daripada pelbagai bab. Kitab ini sesuai dijadikan permulaan bagi pelajar ilmu syariah. Hadis-hadis ini telah dikumpulkan oleh al-Hafiz al-Munziri dalam kitab kecil yang indah ini. Khidmat beliau terhadap kitab ini:

a) Beliau telah membandingkan kitab ini dengan manuskrip asal dan mendapati banyak kesalahan dalam versi cetakan.

b) Beliau telah menyatakan nombor hadisnya dalam Sahih al-Bukhari dan Sahih Muslim.

c) Beliau menjelaskan apa yang perlu dijelaskan secara ringkas..

d) Beliau menukar ukuran berat dan isi padu yang disebut kepada unit yang diketahui sekarang seperti gram dan liter."

15 – Jauharah al-Tauhid oleh Imam Ibrahim al-Laqqani.

Jauharah al-Tauhid merupakan antara nazam yang terkenal dan terbaik dalam bidang ilmu akidah dan yang tidak dapat diabaikan oleh seorang Muslim. Ia merangkumi pelbagai perbahasan dalam ilmu ini, Kitab ini disyarah oleh beliau dengan syarahan yang ringkas dan mudah. Penjelasannya tidak terlalu panjang sehingga membosankan dan tidak pula terlalu ringkas sehingga mengurangkan isi penting serta menjadikannya mudah difahami oleh individu dengan tahap pengetahuan sederhana tanpa kesukaran. 

Channel Youtube Sheikh Majid al-Hamawi