Manhaj Kitab Musnad Ahmad

- Kitab ini dianggap dianggap kitab musnad yang paling besar dan paling sahih secara mutlak.

- Tidak ada kitab yang sebanding dengannya dari segi banyaknya riwayat dan baiknya susunannya.

- Tujuan Imam Ahmad menyusun kitab ini adalah untuk menghimpunkan hadis-hadis yang bersambung sanadnya kepada Nabi sallahu ‘alaihi wasallam dan menjaga Sunnah seberapa yang boleh.

- Malangnya beliau meninggal dunia sebelum selesai meyunting kitab ini.

- Usaha beliau diteruskan oleh anaknya Abdullah (m. 290 H) yang memasukkan hadis-hadis yang beliau dengar daripada ayahnya yang tidak ada di dalam kitab Musnad yang asal. Begitu juga beliau menambah hadis-hadis yang beliau dengar daripada selain bapanya.

- Hadis-hadis tambahan ini dikenali sebagai Ziyadat Abdullah Fi al-Musnad. Anak beliau inilah punca terdapat banyak hadis-hadis daif dalam kitab ini.

- Sebahagian ulama berpendapat bahawa kitab ini mengandungi hadis-hadis sahih, hasan, daif dan sebilangan kecil hadis-hadis mungkar dan maudhu’.

- Kebanyakan hadis-hadis daif, mungkar dan maudhu’ adalah berpunca daripada penambahan anaknya, Abdullah dan Imam Ahmad juga menghimpunkan hadis-hadis yang masyhur yang beliau berhasrat untuk menyunting dan membuang sebahagiannya. Tetapi beliau meninggal dunia terlebih dahulu sebelum sempat menyempurnakan tugas ini.

- Meskipun begitu nisbah hadis-hadis daif dan mungkar dalam kitab ini sangatlah sedikit jika dibandingkan dengan hadis-hadis yang sahih dan hasan.

- Para pembaca kitab ini perlu ingat bahawa bukan semua riwayat Imam Ahmad semata-mata bahkan juga banyak penambahan anaknya serta sedikit penambahan oleh al-Hafiz Ahmad bin Ja’far al-Qathi’ie (m. 368 H) yang meriwayatkan kitab Musnad ini daripada Abdullah bin Ahmad bin Hanbal.

- Jika sanad hadis dalam kitab ini menyebutkan: “Telah menceritakan kepada kami oleh Abdullah, beliau berkata: Telah menceritakan kepada kami oleh ayahku”...maka ini adalah hadis yang berada dalam kitab Musnad yang asal.

- Jika sanad hadis tersebut menyebutkan: “Telah menceritakan kepada kami oleh Abdullah, beliau berkata: Telah menceritakan kepada kami oleh Fulan” dan dinamakan fulan tersebut selain daripada nama ayahnya maka ini dianggap penambahan Abdullah bin Ahmad.

[Al-Ta'rif al-Wajiz Bi Manahij Asyhar al-Musannifin Fi al-Hadith, Sayyid Abdul Majid al-Ghauri]